Przy okazji proszę o zwrócenie uwagi na plany okrętu Rayo. Tak właśnie naprawdę wyglądał dwupokładowiec przerobiony na – w pewnym sensie – trójpokładowiec, przez połączenie pokładu dziobowego z rufowym w jedną całość i dostawienie tam dział na śródokręciu. Rayo został zbudowany w Hawanie w 1749 jako dwupokładowy 80-działowiec, a w 1803 przekształcony opisanym sposobem w „trójpokładowiec” 100-działowy. Może z wyjątkiem galionu cała jego bryła odpowiada oczywiście dacie przebudowy, czyli początkowi XIX wieku i jest kontrastowo różna w stosunku do łukowato wygiętego w górę ku dziobowi i rufie kadłuba rzekomego San Carlos z tego samego okresu. Tego, że Rayo miał w 1803 bezan rozwieszony między gaflem a bomem – a nie reję łacińską – jak słusznie zauważył de Villars, nawet nie warto podkreślać.
Krzysztof Gerlach