Francuskie okręty spod żagla i pary (4)

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2008-08-14, 09:50

No dobrze, trzeba mieć jakiś punkt zaczepienia. Poszedłem więc tropem wskazującym na występowanie tych transportowców marynarki wojennej w jednym zestawieniu z początku XIX wieku (przy czym ekspedycja przeciwko Algierii w 1830 roku nie wchodzi w grę). Jestem pewny, że znalazłem pierwotne źródło Pana informacji – oczywiście bez przekręcania nazw okrętów. Chodzi o dekret cesarza Napoleona I wydany w Valladolid 10 stycznia 1809, nakazujący zebrać silną flotę, transportującą znaczną armię, która miała w marcu wyruszyć pod admirałem Ganteaume na Morze Śródziemne. W tym zestawieniu Napoleon wymienia szereg transportowców, w tym – jeden za drugim – następujące: „et des gabares ou transport ci-aprés: la Baleine, de 800 tonneaux, la Nourrice, de 600, la Durance, de 400, la Lamproie, de 450, la Champenoise, de 170”.

Teraz można więc przystąpić do konkretów. Po pierwsze, Napoleon napisał „gabary czy transportowce”, więc chodziło mu o wszelkie okręty transportowe, w tym fluity. Po drugie, mamy rok 1809, po trzecie - podane nośności nie muszą być prawdziwe, a tylko takie, jakie się cesarzowi wydawały prawdziwe.

Baleine – fluita o nośności 800 ton, w służbie w latach 1807-1813, typ Var.
Nourrice (a nie Mourice) - fluita o nośności 650 lub 700 ton, w służbie w latach 1792-1811, typ Nourrice.
Durance – gabara o nośności 467 ton, w służbie w latach 1804-1838, typ Lamproie.
Lamproie (Lamproye, ale nigdy Lamproise) - gabara o nośności 467 ton, w służbie w latach 1804-1809, typ Lamproie.
Champenoise - transportowiec o nośności 132 tony, w służbie w latach 1806-1809, sycylijska pinka zasekwestrowana w Tulonie w grudniu 1805.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2008-08-14, 18:30

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu ZELANDE (zdobyty 1693).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2008-08-14, 18:58

Panie Krzysztofie dziekuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie jednostek typu Var.
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2008-08-14, 20:52

Zélande – francuski, dwupokładowy liniowiec 60-działowy o tonażu 820 ton. Wymiary wg Roche’a: 145’ x 37’6” x 14’6” (strona JacquesKanon podaje 126’ x 34’6” x 14’, co wydaje się grubo zaniżone jak na okręt 800-tonowy). Załoga 300. Uzbrojenie: na pokładzie dolnym 24 x 24-f (albo 12 x 24-f i 12 x 18-f), na górnym 24 x 12-f, na pokładach odkrytych 12 x 6-f. Pierwotnie holenderski okręt Zeeland, zwodowany w 1688 lub 1689. Zdobyty przez Francuzów 26.06.1693 (albo dzień później) pod Lagos i włączony do marynarki francuskiej pod nazwą Zélande. W okresie 1695-1697 działał na wodach Indii Wschodnich. Brał udział w bitwie pod Velez Malagą 24.08.1704 (tu dowodził nim De Serville). Od 1709 hulk karenażowy w Tulonie.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2008-08-14, 20:53

Typ Var. 22 fluity (nie wszystkie zbudowane). Projektant Jacques-Noél Sané (autor pierwotnego projektu: Pierre-Alexandre Forfait). Nośność 800 ton, wyporność 1380 ton, wymiary 43,52 x 10,39 x 5,39 m. Załoga: 200. Uzbrojenie: 22 x 8-f, 2 x 6-f, 2 karonady 24-f.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2008-08-15, 09:44

Panie Krzysztofie dziękuję za opis jednostek typu Var.
Poproszę o podanie nazw i dat wodowań i w jakich stoczniach zostały one zbudowane.
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2008-08-15, 16:35

Typ Var. Sprostowanie pomyłki – 23 fluity.
Jednostki: Var, Baleine, Caravane, Giraffe (Girafe), Persane, Lybio, Dromadaire, Mérinos, Salamandre, Éléphant, Licorne, Golo, Égyptienne, Rhinocéros, Cornaline, Ariege, Bonite, Hippopotame, Tarn, Adour, Moselle, dwie nie nazwane.
W tej samej kolejności daty wodowania: 8.09.1806; 21.09.1807; 10.06.1809; 30.08.1809; 09.1809; 17.05.1810; 06.1810; 24.01.1811; 21.03.1811; 5.05.1811; 15.11.1811; 28.11.1811; 7.01.1812; 18.03.1812; 04.1812; 16.05.1812; 21.08.1813 lub 21.08.1815; nigdy; 7.04.1818; 25.03.1819; 13.05.1820; dwie nigdy.
W tej samej kolejności miejsca budowy: La Ciotat lub Tulon; La Ciotat; La Ciotat; La Ciotat; Marsylia; La Ciotat; Marsylia; Marsylia; La Ciotat; Marsylia; La Ciotat; Marsylia; La Ciotat; La Ciotat; La Ciotat; Marsylia; Marsylia; Marsylia; Bayonne; Bayonne; Cherbourg; dwie Saint-Malo.
W tej samej kolejności stocznie: ?; ?; Vian, Velin, Riboulet et Ménard; Vian, Velin, Riboulet et Ménard; Chicallat et Jouvin; Vian, Velin, Riboulet et Ménard; Chicallat et Jouvin; Chicallat et Jouvin; ?; ?; ?; ?; ?; ?; ?; ?; ?; ?; Marestier; Marestier; ?; ?; ?
Spotyka się też inne przypisanie tych transportowców do poszczególnych typów, np. typ Var (Var, Baleine), typ Girafe (Caravane, Giraffe, Lybio), typ Mérinos (Persane, Mérinos), typ Salamandre (Salamandre, Éléphant), typ Licorne (Licorne, Égyptienne, Rhinocéros, Cornaline).
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2008-08-15, 18:19

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów fregaty ETOILE (25.10.1703).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2008-08-15, 19:52

Étoile – 30-działowa fregata lekka zbudowana w Hawrze. Projektant Philippe Cochois. Wymiary: 107’ x 27’8” x 13’6”. Uzbrojenie: na pokładzie głównym 22 x 8-f, na pokładach odkrytych 8 x 4-f. Brała udział w bitwie pod Velez Malagą 24.08.1704. Należała do eskadry pełniącej straż pod Gibraltarem, która w listopadzie 1704 została zaskoczona przez eskadrę angielską. Étoile poddała się 10.11.1704 okrętowi Swallow i została wcielona 14.03.1705 do marynarki Anglii pod nazwą Swallow’s Prize (Swallow Prize), jako fregata 32/28-działowa. Przy wpływaniu do portu Ajaccio 29.07.1711 weszła na skałę i szybko zatonęła.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2008-08-16, 08:39

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie gabar typu Isére (dane techn., uzbrojenie, daty wodowań, stocznie losy).
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2008-08-16, 11:46

Transportowce śrubowe typu Isére (kreska nad „e” w drugą stronę), zwanego też typem Dordogne.
Wszystkie dane techniczne i uzbrojenie podałem już w tym temacie (wśród informacji przeflancowanych przez administrację forum do grupy „1”, w poście z 9 listopada 2006).

Dordogne – 14.06.1855 lub 30.05.1855; stocznia Lucien’a Arman w Bordeaux; uczestniczył w wojnie krymskiej w 1855-56; pozbawiony śruby w 1883, woził skazańców do Nowej Kaledonii w 1883; skreślony z listy floty 24.02.1892, rozebrany 1893.
Durance – 16.07.1855; Lorient; uczestniczył w wojnie krymskiej w 1855, w konfliktach w Chinach i Indochinach 1857-59, w Meksyku 1866; skreślony z listy floty 12.08.1872, rozebrany 1875.
Gironde – 30.05.1855; stocznia Lucien’a Arman w Bordeaux; uczestniczył w konflikcie w Indochinach 1858; rozbił się na mieliźnie koło Jamajki 9.02.1867.
Isére (kreska nad „e” w drugą stronę) – 27.08.1855; Rochefort; uczestniczył w konfliktach we Włoszech w 1859, w Chinach 1860; 17.05.1860 zatonął u wybrzeży Amoy.
Loire – 15.06.1855; Lorient; uczestniczył w konfliktach we Włoszech w 1859, w Chinach w 1860, w Meksyku 1863; skreślony z listy floty 12.08.1872, rozebrany w 1877.
Marne – 16.04.1855; Brest; uczestniczył w wojnie krymskiej w 1855, w konflikcie w Indochinach w 1859; skreślony z listy floty 15.09.1878, rozebrany 1894.
Meurthe – 3.05.1855; Cherbourg; uczestniczył w konfliktach w Chinach 1857-58, w Indochinach w 1859; skreślony z listy floty 14.05.1866, odtąd hulk w Sajgonie, rozebrany może w 1873.
Meuse – 24.11.1855; Lorient; uczestniczył w konflikcie w Meksyku w 1860 i 1865; skreślony z listy floty 29.06.1881, wystawiony na sprzedaż w 1904.
Niévre (kreska nad „e” w przeciwną stronę) – 26.10.1855; Lorient; uczestniczył w wojnie krymskiej w 1856, w konfliktach we Włoszech w 1859, w Chinach 1860-1862, w Meksyku 1866; skreślony z listy floty 29.11.1871, rozebrany w 1874.
Rhin – 27.08.1855; Rochefort; uczestniczył w wojnie krymskiej w 1855, w konfliktach we Włoszech w 1859, w Indochinach 1859, w Meksyku 1863, na Madagaskarze w 1884, woził skazańców na Noumeę w 1872-76; skreślony z listy floty 5.06.1886, rozebrany w 1909.
Saone (nad „o” daszek) – 17.04.1855; Brest; uczestniczył w wojnie krymskiej w 1855, w konfliktach w Indochinach 1855-59, w Chinach 1860-62, w Meksyku 1867; skreślony z listy floty 24.05.1872, rozebrany w 1875.
Seine – 10.12.1856; Nantes; woził skazańców do Gujany w 1859, uczestniczył w konflikcie meksykańskim 1861-1867, zatopiony 29.08.1882 podczas prób z torpedami, ale podniesiony, skreślony z listy floty 8.11.1884, rozebrany w 1885.
Yonne – 12.11.1855; Cherbourg; uczestniczył w konfliktach we Włoszech w 1859, w Syrii w 1860, w Senegalu i Meksyku w 1861; skreślony z listy okrętów pływających 24.02.1885; odtąd hulk w Lorient, wystawiony na sprzedaż w 1914, od 1920 nie umieszczany na żadnych listach marynarki.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2008-08-16, 17:33

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów fregaty DAUPHINE (26.08.1703).
Panie Krzysztofie, jeśli można, jakie były angielskie dane okrętu SWALLOW'S PRIZE (SWALLOW PRIZE), zdobytego 10.11.1704 ?
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2008-08-16, 20:52

Dauphine – 28-działowa fregata lekka. Zbudowana w Hawrze. Nośność 180 ton, wymiary 102’ x 27’4” x 13’. Projektant Philippe Cochois. Uzbrojenie: w baterii głównej 22 x 8-f, na pokładach odkrytych 6 x 4-f. W grudniu 1704 zatonęła u wejścia do Saint-Malo. Podniesiona w styczniu następnego roku, ale w 1706 skreślona ze stanu marynarki.

Swallow’s Prize (Swallow Prize) – załoga: 145/110. Uzbrojenie: 4 x 9-f, 22 x 6-f, 6 x 4-f.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2008-08-17, 12:15

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie gabar 2 typów Adour (z 1781 i z 1802).
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2008-08-17, 15:46

Gabary typu Adour z 1781.
Projektant niepewny, może Jean-Joseph Ginoux. Nośność 350 ton, wyporność 700 ton, wymiary: 112’ x 25’ x 14’. Załoga: 78-100. Uzbrojenie: 16 x 6-f. Pięć jednostek zwodowanych w latach 1781-1782.

Gabary typu Adour z 1802.
Projektant Garrigues (Garigues). Nośność 350 ton, wyporność około 600 ton. Wymiary: 36,91 x 8,96 x 4,40 m. Załoga: 66-106. Uzbrojenie planowane: 18 x 6-f. Uzbrojenie rzeczywiste różne: 18 x 4-f; 16 x 6-f. Dwie jednostki zwodowane w 1802 i 1803.

Wszystkie siedem wspomnianych gabar było na tyle do siebie zbliżonych, że niektórzy uważają je za jednostki jednego typu.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2008-08-17, 17:51

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o podanie drugiej jednostki typu Adour (tej z 1803).
Pozdrawiam Janusz.