Obce flotylle rzeczne na wodach Prypeci w czasie 1WS

[jefe de la maquina]

Postanowiłem zacząć nowy temat, który nigdy się jeszcze nie przewinął: prekursorzy Polskiej Flotylli Pińskiej, czyli flotylle zaborców na wodach Prypeci podczas I wojny św.
Na początek podaje informację za Conwayem (1906-1922) odnośnie jednostek rosyjskich:
Rosja
Początek 1915 r. -zatwierdzono program rozbudowy 3 flotylli rzecznych na potrzeby armii. Program finansowany przez armię.
Początek 1917 r. – zbudowane jednostki przydzielono do:
- Flotylli Pińskiej,
-Flotylli działającej na jez. Ładoga i Ilmen
- Flotylli na Wołdze i rzece Duma (?)

Kanonierki opancerzone, model 1916
Dane: 24 T; 20,4 m (dł. całk.), 20.2 m (dł. l.w.), 3,2 m –szer., 0,6 m zan.
Napęd: 2 wały śr. 2 silniki benzynowe Bufallo, 150 KM, 12,5 wezłów
Uzbrojenie: 2 -75 mm, 2 KM
załoga: 12 osób
Zbudowano 9 jednostek z stoczni Bekker and Co. w Rewalu
Brak informacji, do których flotylli zostały przydzielone.

Motorówki opancerzone, model 1916
Dane: 15 T, dł. całk. -16 m, szer. 3,1 m, zan-0,6 m
Napęd: 2 wały śr., 2 siliniki benzywe firmy Strirling, 100 KM, 11,5 węzłów
uzbrojenie: 2 KM
Zbudowano 4 jednostki w stoczni Bjoneborg Wks. Borgo i 14 w stoczni Rewenski w Oddesie.
Brak informacji, do których flotylli zostały przydzielone.

Motorówki opancerzone, model 1916
Dane: 6,5 T, dł. całk. -9,2 m, szer. 2,4 m, zan-0,6 m
Napęd: 1 wał śr., 1 silinik benzywy firmy Strirling, 97,5 KM, 11 węzłów
uzbrojenie:1 KM
18 motorówek dostarczono z USA.
Brak informacji, do których flotylli zostały przydzielone.

Brak informacji do ktorych flotylli zostały przydzielone i jakie otrzymal

Brak informacji do których flotylli zostały przydzielone, jakie nosiły nazwy lub oznaczenia i jakie były ich losy.

Jefe

[Tzaw1]

I.I. Czernikow, Russkije riecznyje flotilii za 1000 liet, Sankt-Pietirburg 1999
m.in.
Oziernyje flotilii w Finlandii 1808-1917
Riżskaja riecznaj flotilija 1915-1917
Czudskaja riecznaja flotilija 1915-1917
Pinskaja flotilija 1916

[jefe de la maquina]

Nie mam dostepu do tej ksiazki. Czy jest tam podany sklad Flotylli Pinskiej ?
Jefe

[Tzaw1]

Tak.
Z pamięci - z tych amerykańskich kutrów większość przydzielono do Pińska.

[dessire_62]

Начавшаяся Первая мировая война продемонстрировала, что речные корабли требуются не только на Дальнем Востоке, но и на Европейском театре войны. Особую актуальность «речному вопросу» придавало российское бездорожье, когда зачастую реки являлись чуть ли не единственными коммуникациями в прифронтовой полосе. Для их защиты наиболее оптимальным средством и являлись речные корабли. Не удивительно, что их заказчиком в 1915 г. стало Главное военно-техническое управление (ГВТУ) Военного ведомства, то есть Армия, а не Флот. Предполагалось иметь три речных бронеотряда на Немане, Нарве и Висле. Состав каждого определялся в три канонерские лодки, шесть катеров-разведчиков, шесть дозорных и посыльных катеров, а также четыре шлюпки-тральщика с подвесным мотором.

http://www.wunderwaffe.narod.ru/Magazin ... _04/29.htm

[pothkan]

I.I. Czernikow, Russkije riecznyje flotilii za 1000 liet

Inne gdzie conieco jest:

R. Greger, Fighting Motor Boats of the Russian Army, Eastern Europe 1915-1920 (Warship 45)

I. Czernikow, Riecznoj fłot Wojennogo wiedomstva 1915-17 (Gangut, w kilku częściach)

A. Taras, Korabli Rossijskogo impieratorskowo fłota 1892-1917 gg. - encikłopiedija.

No i S. Bierieżnoj: Korabli i wspomogatiel'nyje suda sowietskogo Wojenno-morskogo fłota (1917-1927 gg.) - tylko to, co było w którymś momencie u "czerwonych".

[jefe de la maquina]

Z linku przeslanego przez Desiree 62 wynika, ze motorowki opancerzone typu N, wzor 1916(Wg Tzaw 1 uzyte byly na wodach Prypeci), byly zbudowane w latach 1916- 1917 przez firme amerykanska "Mullinz and Co". Dalej jest brak jakie nosily numery/nazwy, przydzial i lokalizacja.
Z tego co wynika Flotylle dzialaly na rzece Niemno, Narwa i Wisla. Ta ostatnia nie wchodzi w gre gdyz w sieprniu 1915 r. Rosjanie zostali wyparci z Warszawy. Czyli Bug, a potem Prypec z doplywami.

[Marek S.]

...byly zbudowane w latach 1916- 1917 przez firme amerykanska "Mullinz and Co". Dalej jest brak jakie nosily numery/nazwy, przydzial i lokalizacja...

Na ich temat mam coś takiego w swoich notatkach:
Nr 1 – pozostał w Piotrogrodzie jako jednostki szkolne przy zapasowym batalionie motorowo-pontonowym. Później uczestniczył w działaniach wojennych podczas wojny domowej. Zatonął w Homlu, podniesiony i zimą 1927-1928 wyremontowany w kijowskich zakładach Wodoput. Wcielony w skład flotylli dnieprowskiej jako D 1. Przemianowany 21.III.1931 na BK 1, a 3.IV.1939 na Nr 132.
Nr 2-4 – przekazane w okresie 26.V.-11.VI.1916 do służby we flotylli pińskiej a następnie w listopadzie 1916 r. flotylli dunajskiej. Później ewakuowane na Dniepr. Przejęte przez bolszewików, od lutego 1928 r. w składzie flotylli dnieprowskiej. Przemianowane 21.III.1931 na BK 2-3, a 3.IV.1939 na Nr 133-135.
Nr 5-7, 12-15, 17-18 – przekazane w okresie 26.V.-11.VI.1916 do służby we flotylli pińskiej a następnie w listopadzie 1916 r. flotylli dunajskiej. Później część z nich został ewakuowane na Dniepr. Sześć jednostek został tam zdobytych na początku 1918 r. przez wojska niemieckie. Jednostki te zostały w listopadzie 1918 r. przekazane Ukrainie.
Nr 8 – przebazowany 26.V.1916 na Dźwinę i podporządkowany 5 Armii. Tamże zatopiony ogniem artylerii niemieckiej. Podniesiony 10.X.1916 i przetransportowany do Piotrogrodu na remont. Do służby powrócił 27.IX.1917.
Nr 9-11 – przebazowane 26.V.1916 na Dźwinę i podporządkowane 5 Armii. W dniu wybuchu rewolucji październikowej przebywały w Pskowie i gdzie w lutym 1918 r. zostały zdobyte przez Niemców po zajęciu miasta. Prawdopodobnie dwa z nich zostały wcielone do niemieckiej flotylli na Jeziorze Czudzkim. Później przejęte przez Estończyków i w składzie ich flotylli na tym jeziorze pływały jako jednostki pomocnicze Kiiu i Maru.
Nr 16 – pozostał w Piotrogrodzie jako jednostki szkolne przy zapasowym batalionie motorowo-pontonowym.

[JB]

...Nr 5-7, 12-15, 17-18 – przekazane w okresie 26.V.-11.VI.1916 do służby we flotylli pińskiej a następnie w listopadzie 1916 r. flotylli dunajskiej. Później część z nich został ewakuowane na Dniepr. Sześć jednostek został tam zdobytych na początku 1918 r. przez wojska niemieckie. Jednostki te zostały w listopadzie 1918 r. przekazane Ukrainie.
...

Groener podaje, że jeden z nich trafił do Flotylli Pińskiej i pływał jako motorówka pancerna Nr 1, ale chyba nie jest to prawdziwa informacja, choć kilka byłych jednostek ukraińskich trafiło do tej Flotylli (a także niedoszły szef ukraińskiej flotylli).
JB

[jefe de la maquina]

Dziekuje, Marku S. Wreszcie sie cos ruszylo. Czy moge sie dowiedziec zrodlo Twojej informacji ?
Nakierowanie na Groenera jest interesujace gdyz nigdy o nim nie pomyslalem. Teraz widze, ze bede musial przejrzec pod tym katem.

Niemniej obecnie potrzebuje troche czasu by przetrawic informacje gdyz moja znajomosc rosyjskiego jest wiecej niz mezerna. Juz widze troche inne oznaczenia typow oraz roznice w wymiarach w zrodlach rosyjskich. Jak sie przebije przez to , to podrzuce do wgladu.

Tymczasem mam nastepujace pytania:
1. Czy ktos spotkal informacje na temat statkow cywilnych wcielonych do Rosyjskiej Flotylli Pinskiej (I wojna oczywiscie):
a. uzbrojonych i bioracy udzial w walkach
b. nieuzbrojonych, przeznaczonych tylko do transportu ?
2. Ktorej armii podlegala flotylla ?
3.Kto obslugiwal jednostki flotylli: saperzy, pionerzy i artylerzysci, czy tez stworzono niezalezny oddzial flotylli ?
Bede wdzieczny za informacje.
Jefe

[Marek S.]

Polecam również postudiować to:
http://kortic.borda.ru/?1-17-0-00000017-000-120-0

post Ramzesa z 24-02-08 na temat rosyjskiej flotylli na Prypeci.

[jefe de la maquina]

Dziekuje z link, wreszcie udalo mi sie tam wejsc. Przez jakis czas mialem problemy.
Musze sie przez to przekopac. Moj rosyjski to mniej niz zero, ale szczesliwie istnieje internet. Tymczasem obowiazki domowe biora gore. Instalacja karniszy jest wazniejsza dla kolezanki malzonki niz Rosyjska Flot. Pinska.
Jefe

[jefe de la maquina]

Jednostki przerzucone z Rosyjskiej Flotylli Wislanej do Flotylli na Prypeci.

Мoряк (Moriak), uzbrojony kuter motorowy (K-B); wymiary: 9,8 x 1,8 x 0,45 m (IC, K-B); moc silnika 48 KM (IC, K-B), napęd – 1 śruba; załoga – 6 osób (IC) ; uzbr. 2x 37 mm.
Brak informacji na temat miejsca i daty budowy. Jesienią 1914 r. przywieziony z M. Bałtyckiego do Iwangorodu (Modlin), wcielony do Rosyjskiej Flotylli Wiślanej (uzbrojenie: 2 działka 37 mm). Przed poddaniem się twierdzy Iwangorod (Modlin) wywieziony pociągiem na Prypeć przez przez 2 Wydzielony Batalion Floty Bałtyckiej. Jesienią 1917 r. w związku z nadchodzącą zimą wyciagnięty na brzeg.Wiosną 1918 r. nie wszedł do służby gdyż 1.03.1918 r. Mozyrz zajęty został przez oddziały niemieckie. Nie wykorzystany niszczał na brzegu. W styczniu 1919 r. poddany inspekcji przez nadchodzące wojska sowieckie. We`wrześniu 1919r., po pojaweniu się Polskiej Flotylli Pińskiej na wodach Prypeci, skierowany do remontu w Narowli. Brak informacji o dalszych losach. Prawdopodobnie wcielony do Sowieckiej Flotylli na Prypeci.

Балтиец (Baltijec), klasifikowany jako holownik (IC); wymiary: 7,62 x 2,13 x 0,71m (IC), moc silników -28 KM (IC); napęd - 2 śruby (K-B) ; załoga: 6 osób (K-B), kadłub stalowy.
Dawna austriacka stalowa łódź motorowa. Nieznana nazwa pod banderą Austro-Węgier. Brak informacji na temat miejsca i daty budowy. Na początku jesieni 1914 r. w czasie ofensywy rosyjskiej zatopiona koło Sandomierza. 18.01.1915 podniesiona i naprawiona w warsztatach twierdzy Ivangorod (Modlin) przez 2 batalion oddziału wydzielonego Floty Bałtyckiej. Wcielona do rosyjskiej Flotylli Wiślanej pod nazwą Балтиец (Baltijec). Przed poddaniem twierdzy Modlin (sierpień 1915 r.) wywieziona przez 2 Wydzielony Batalion Floty Bałtyckiej na Prypeć, gdzie weszła w skład Wydzielonej Brygady Morskiej (później przekształcona w pułk). Jesienią 1917 r. w związku z nadchodzącą zima wyciągnięta na brzeg Prypeci w bazie flotylli w dorzeczu Pchowa i Mozyra. 1 marca 1918 r. baza flotylli została zajęta przez Niemców. Nie wykorzystany. W styczniu 1919 r. poddany przeglądowi technicznemu przeglądany przez wojska sowieckie. We wrześniu 1919 rozpoczęto remont w Narowli. Prawdopodobnie zasiliła Sowiecką Flotyllę na Prypeci.
UWAGI: Nie wykluczone, że jest to dawna austro-węgierska motorówka celna (straży granicznej ?) z Nadbrzezia, wcielona do A-W Flotylli Wiślanej. Wymieniana przez Czernikowa na stanie Rosyjskiej Flotylli Wiślanej jako kuter motorowy, co wskazuje, że w tym czasie była uzbrojona.

Caндомирец (Sandomirec), sklasyfikowana jako kuter, zb. w 1910 r. w rzecznej st. przy Jacht Klubie w St. Petersburgu (K-B); wymiary: 7,31 x 1,98 x 0,55 m; 1,5 ton; moc silnika (silnik Kelwin ?)-48 KM, napęd -1 śruba; kadłub drewniany; załoga -5 osób
Zbudowana dla 16 Sandomierskiej Brygady Granicznej. 11.08.1910 dostarczona do Ivangorodu (Modlin). 16.01.1911 r. rozkazem d-cy brygady nazwana Caндомирец. Do 1914 r. służba na Wiśle w rejonie Sandomierza. Po wybuchu wojny skierowana do Ivangorodu (Modlin) i wcielona do tworzącej się Rosyjskiej Flotylli Wiślanej. Wg. Czernikowa oficjalnie sklasyfikowana jako motorówka (мoторноя лодка) –nieuzbrojona (?). Przed upadkiem twierdzy Iwangorod (Modlin) wywieziona na Prypeć przez wydzielony 2 Batalion Morski (później przekształcony w pułk), gdzie weszła w skład 8 grupy flotylli kutrów rzecznych. W listopadzie 1916 r. przewieziona pociągiem na Dunaj. 25.07.1917 r. przerzucona do 6 grupy kutrów Flotylli Urmińskiej (brak informacji o jej dotarciu-K-B). Brak dalszej informacji.

Jefe
.

[JB]

...Балтиец (Baltijec), klasifikowany jako holownik (IC); wymiary: 7,62 x 2,13 x 0,71m (IC), moc silników -28 KM (IC); napęd - 2 śruby (K-B) ; załoga: 6 osób (K-B), kadłub stalowy...

Ta motorówka była w składzie polskiej Flotylli w 1920 roku.
JB

[U1]

Wielce zacna książeczka: "Wielikaja riecznaja wojna 1918-1920" autorstwa niejakiego Szirokorada, wydana w Moskwie dwa lata temu w nakładzie 3000 egz.




To chyba ilustracja owego "hamerykańskiego" kutra choć dane nie do końca się zgadzają: 1o ton, wymiary: 9,21x2,47x0,9, 7 węzłów i 7 ludzi załogi - podobno zdobyte przez Niemców wiosną 1918 na Dnieprze.

[jefe de la maquina]

Wow !
Chyba sie cos ruszylo.

Odnosnie Baltijec. Sprawdze wiec jeszcze raz Bartlewicza. Dziekuje JB za info.

Odnosnie tych kutrow produkcji amerykanskiej. Siedze jeszcze nad nimi i porownuje dostepne info. Podam to co udalo mi sie ustalic, jak tylko to skoncze.
Przy okazji: U1- Ksiazeczki tej nie znam. Jak sie mozna do niej dobrac ?

Chcialem przy okazji podkreslic, ze Czernikow ma niezgodnosci z datami. Wg. Czernikowa Carska Flotylla na Prypeci powstala w lutym/marcu 1916 r. Tymczasem w maju 1915 r. ewakuowano czesc sprzetu wodnego z Modlina na Prypec. Sprzet ewakuowal 2 wydzielony batalion morski (marynarzy). Wynika stad, ze pierwsze jednostki flotylli pojawily sie na Prypeci juz lipcu 1915 r. (Warszawa zostala zajeta 5 sierpnia 1915).
Byc moze oficjalne sformowanie, usankcjonowane rozkazem nastapilo na poczatku 1916 r.
Jefe