Flota Tunisu (XVII w.-1882)

[AvM]

Jedna z najciekawszych i do tej pory nie zbadanej flot xix wieku.

Posiadala w 1868 roku:

jedna korwete srubowa drewniana
SADEKIA lub SADIKIA 300nKM 16 dzial 350 ludzi zbudowana w Bordeaux (L.Armand ?) po 1861r.
Wyslana do Japonii 1868 r jako statek handowy.
Wyamieniana w Bureau Veritas 1878/79 i 1884/85
bud kompozytowa SADKIA zbud 1866 Bordeaux 1067grt/726nrt
Wlasciciel Moses De J. Abeasis, Tunis . Kapitan Stivala.

Srubowe Awizo parowe ASSAD lub ESSED 400t 160nKM 6 dzial 80 ludzi zbudowana w
Bordeau (L.Armand ?) po 1861 r.. Zajete przez Francuzow w 1881 w Sfax. Dalej ?

Kolowe awizo parowe BEGI 600t 140nKM 6 dzial 75 ludzi
ex CHARLEMAGNE

Zelazna Korweta srubowa MANSOUR 120nmKM 8 dzial 95 ludzi
ex AFRICAIN

Zelazne Kolowe awizo parowe CHEDLIA 180nKM 6 dzial 75 ludzi

Zelazne Srubowe Awizo parowe BECHIR 500t 184nKM 4 dzial75 ludzi
ex TOSCANA
Zajete przez Francuzow w 1881 w Sfax. Dalej ?

Kanonierka srubowa HARKES 50nKM 4 dziala 65 ludzi

Trasportowiec srubowy MAKHERSI 50nKM 4 dziala 65 ludzi

Zelazna Holowniki kolowe po 30nKM i 15 ludzi zalogi
BOURNI
SEF

jacht BERAK 6nKM 8 ludzi

Tuz przed inwazja francuska byly planowane 2 monitory ktore mialy byc zbudowane we Francji.

Ponadto
Zaglowa 62 dzialowa fregata AHMEDIA zwodowana w lipcu 1853r w La Goulette jakuó hulk

Bryg SAID zbud 1835-37 w La Goulette , 12 dziall

Szkuner-Bryg LE HATTAB zbud okolo 1840 w La Goulette , 10 dziall

Szkuner DENFIR pozyskany okolo 1840r , 8 dzial 40 ludzi

Reszte powoli

AvM

[Krzysztof Gerlach]

Hm, mam drobne pytanko. Andrzej v. Mach podał kiedyś w liście do Warship International (opublikowanym w 1988) całkowicie odmienne dane na temat losów fregaty Sadekia w 1868 czy 1869. Pomyłka nastąpiła wtedy czy teraz, lub może jest to bardziej złożone zagadnienie?
Krzysztof Gerlach

[AvM]

Hm, mam drobne pytanko. Andrzej v. Mach podał kiedyś w liście do Warship International (opublikowanym w 1988) całkowicie odmienne dane na temat losów fregaty Sadekia w 1868 czy 1869. Pomyłka nastąpiła wtedy czy teraz, lub może jest to bardziej złożone zagadnienie?
Krzysztof Gerlach

Aktualnie wydaje mi sie ze egispska korweta byla innym okretem.

Moj syn studiuje wlasnie w Bordeaux. Mozliwe , ze cos sie tam znajdzie.

AvM

[AvM]

W 1797 L'UNION francuska tartana zostala zakupiona przez Beja.

3 ex francuskie transportowce (gabary) zostaly zakupione na Malcie
w latach 1811-1813 . Sluzyly jako 48 dzialowe fregaty. Min DROMADAIRE
zdobylty przez HMS AJAX. Wszystkie zginely w sztormie kolo La Goulette
7-9 .02.1821.

Z 3 parowcow zakupionych w okresie wojny krymskiej do transport wojska:

CHARLEMAGNE zbud 1840 La Seyne
500tb/215tn 48,62x7,35 200nKM (2 maszyny angielskie)
1846 Maison Bazin , Perrier, Marseille
1854 Maison Charles & Auguste Bazin, Marseiile
12.1854 sprzedany

AFRICAIN zbud 1853 La Seyne
1853 Leon Gay, Marseiile
1854 Maison Charles & Auguste Bazin, Marseiile

TOSCANA raczej TOSCANO
Compagbia Lombardo Toscana di Navegazione a Vapore, Livorno
zakupiony od Rubbattino, Genes

AvM

[pothkan]

Sluzyly jako 48 dzialowe fregaty. Min DROMADAIRE
zdobylty przez HMS AJAX

31.03.1811 HMS Ajax i HMS Union zdobyły koło Elby francuską "flûte" Le Dromadaire (La Ciotat, 1808). Jeśli dobrze rozumiem, pryz został wzięty na Maltę, i tak kupiony przez Tunetańczyków?

Trochę innych informacji (nie jestem pewien, czy już gdzie indziej nie podanych, m.in. przez AvM):

1680: 4 galery, 5 vaisseaux

1706: tunetańska "padrona" (okręt flagowy) "Róża" (44-46-lub 50 dział) zdobyta 03.05.1706 przez eskadrę joannicką pod dowództwem brata Franciszka, komtura kasztelu św. Piotra w Morei. Przemianowana na Santa Croce, służyła przynajmniej do 1713 r.



1785-1786

5 szebek (6, 8, 10, 12, i 14dz)
2 brygi (6, 16)
1 bark (18)
30 galeot (2-6, razem 112)

1788: 15-20 coirsairs (3 largests of 20 guns and 130 men )

April 1799

1 corvette (22 guns)
4 barques (22, 18, 14, 10)
4 xebecs (22, 2x 14, 10)
3 galley (16, 2x 10)
1 tartana (8)

1810

Au même moment, la marine tunisienne se situait, du point de vue du nombre d'unités, entre la marine algérienne et celle de Tripoli. Normalement stationnée en hiver à Porto-Farina, elle se rassemblait à La Goulette avant de partir en course et ainsi peut être dénombrée par un voyageur observateur. Les quinze à trente bâtiments, cités plus haut, se répartissaient de la façon suivante:

- une frégate
- deux gros chébeks
- quelques bricks et corvettes
- quelques petites pinques d'origine napolitaine

1816

* flota państwowa:
3 fregaty (po 48)
2 korwety (20, 26)
5 szebek (4, 10, 12, 2x36)
1 bryg (20)
2 szkunery (8, 16)
2 feluki
1 galeota (4)
4 kanonierki

* flota kaperska:
24 małe okręty

1820: trzy fregaty + czwarta w budowie (wszystkie po 48)

1827: trzy fregaty (38, 36, 22) obecne pod Navarino (zniszczone)
Houghton podaje że dwie, być może najmniejsza była de facto korwetą/brygiem?

1830: trzy fregaty, wszystkie rozbite w sztormie, sierpień 1831 r.

1870: personel: 1000 l.
ministrem marynarki był kontradm. Eliés

1876: personel 250 l.
awizo 500 t, 160 HP, 8 dział
transportowiec 400 t, 140 HP, 2 działa
flota handlowa: 300 statków (10-150 t)

Po narzuceniu protektoratu francuskiego flota została rozwiązana.

[AvM]

Dosyc dokladne roczne spisy sa w
Pierre Grandchamp
Documents Relatiifs Aux Corsaires Tunisienes (2 Octobre 1777 - 4 Mai 1824) Tunis 1925.

Annales Maritimes et Coloniales podawal tez sppisy tej floty.

http://perso.orange.fr/jean-francois.co ... re%204.htm

http://www.harissa.com/D_Histoire/lesbeys.htm

AvM

[pothkan]

Annales Maritimes et Coloniales podawal tez sppisy tej floty.

"Revue maritime et coloniale", z rocznika 22 (1868):

[pothkan]

I dalsze informacje z A. Dziubiński, Historia Tunezji, Wrocław 1994:

1605: dwie galery

ok. 1606-1610 Anglik kpt. Edwards unowocześnia flotę

1610-1660 przeciętnie:

- 12 żaglowców (polakry, galeony), każdy dwadzieścia kilka dział
- 6 galer
- personel ok. 3000 l.
- bazy: Bizerta (galery) i Porto Farina (od ok. 1635, żaglowce)

1646: flota tuniska wzięła udział w tureckim podboju Krety

1662-1665: ograniczenie korsarstwa
30.09.1662 traktat z Holandią
05.10.1662 traktat z Anglią
25.11.1665 traktat z Francją

15.05.1670-28.06.1672 francuska blokada Tunisu

1697: 3 okrety (52, 50, 36)

1720-1780 przeciętnie:
- 3-4 żaglowce, 20-40 dział
- 20-30 małych galer

1772:
- 6 fregat (30)
- 6 szebek

09.1784-05.1792 wojna tunisko-wenecka

1792-1816: złoty okres korsarstwa (flota Tunisu najsilniejsza z arabskich)
- przeciętnie 12-24 dużych żaglowców

02.09.1798 tuniska eskadra uprowadziła całą ludność wyspy San Pietro (Sardynia)

Dziubiński wspomina, że w 1802 korsarz tunezyjski Hamidu Reis zdobył "portugalską fregatę czterdziestodziałową z 262 osobami załogi". Chodzi oczywiście o "Ó Cisne", zdobytą przez algierskiego kapitana Raisa Hamidou. Ta pomyłka sugeruje ostrożne traktowanie podanych w tej książce danych...

04.1815 bej Mahmud zmuszony przez eskadrę lorda Exmoutha do uwolnienia 800 jeńców

maj 1811: Algierczycy zdobyli tuniską fregatę (1805, 44), została zniszczona w czasie bombardowania Algieru 27.08.1816; w dokumentach algierskich wymieniana jako "fregata tuniska" lub "fregata kapitana Mohameda el Harrara"

1812: na stronę Algieru przeszedł tuniski szkuner (4)

08.08.1830 traktat z Francją znosi korsarstwo

ok. 1840 utworzenie ministerstwa marynarki (pierwszym ministrem Mahmud Kahia)

ok. 1840-1845:
- fregata
- 2 brygi
- szkuner
- parowiec (podarunek francuski)
personel 1200 l.
port wojenny: Halk el Ouadi

udział w wojnie krymskiej:
15.05.1854: przystąpienie do wojny
lato 1854: dla przewiezienia korpusu ekspedycyjnego (8000 żołnierzy, dowódca gen. Rashid) wynajęto 65 statków (gł. od armatorów sardyńskich i angielskich)
21.07.1854: z Halk el Ouadi wypływa pierwsza/główna część korpusu (6600 żołnierzy, 722 konie, 2 baterie artylerii, spzital polowy)
wiosna 1855: kolejne dwa kontyngenty (prawie 2000 l.)
lipiec 1855: czwarty/ostatni transport (1700 l.)
04.10.1856: ocalałe 6 tys. żołnierzy wraca do Tunisu

ministrowie marynarki
do 1862: gen. Chajreddin (czerkieski mameluk)
1873-1878: kaid Mustafa ben Ismail

[AvM]

lato 1854: dla przewiezienia korpusu ekspedycyjnego (8000 żołnierzy, dowódca gen. Rashid) wynajęto 65 statków (gł. od armatorów sardyńskich i angielskich)

22 statki angielskie
24 satatki sardynskie
6 statkow austriackich
5 statkow tureckich
2 statki tunisu

AvM

[AvM]

Cytat:
maj 1811: Algierczycy zdobyli tuniską fregatę (1805, 44), została zniszczona w czasie bombardowania Algieru 27.08.1816; w dokumentach algierskich wymieniana jako "fregata tuniska" lub "fregata kapitana Mohameda el Harrara"

2.8.1804 1 fregata 36 dzialowa gotowa do wodowanie i jedna 36 dzialowa w morzu.
W 1806 ta fregata miala 38 dzial 350 ludzi i dowodzil nia Mustapha. (Modorly)
Wymieniana nazwa SHRIMP
W 1809 ta fregata miala 40 dzial 350 ludzi i dowodzil nia Mustapha. (Mederli).
Frehgata 40 dzialowa z 300 ludzi uzalogi, byla wymieniana oststnio
10 kwietnia 1811 roku . Kaptan Mohammed Mourali, Wlasciciel Bey.

AvM

[pothkan]

2.8.1804 1 fregata 36 dzialowa gotowa do wodowania
W 1806 ta fregata miala 38 dzial 350 ludzi i dowodzil nia Mustapha. (Modorly)
Wymieniana nazwa SHRIMP
W 1809 ta fregata miala 40 dzial 350 ludzi i dowodzil nia Mustapha. (Mederli).
Frehgata 40 dzialowa z 300 ludzi uzalogi, byla wymieniana oststnio
10 kwietnia 1811 roku . Kaptan Mohammed Mourali, Wlasciciel Bey.

To będzie ta zdobyta. Shrimp = krewetka, w sumie całkiem zgrabna nazwa dla okrętu. I apetyczna

Pytanie: gdzie zwodowana? Wydaje mi się, że w La Goulette (czyli Halq el Ouadi), porcie Tunisu - tam zbudowano w pierwszej dekadzie XIX w. arsenał. Druga możliwość to Porto Farina (Ghar el Milh), najmniej prawdopodobne - Bizerta i Sfaks.

[AvM]

More details
The Artful Roux, Marine Painters of Marseille: Including a Catalogue of the Roux Family Paintings at the Peabody Museum of Salem
By Philip Chadwick Foster Smith, Peabody Museum of Salem
Published by Peabody Museum of Salem, 1978
Original from the University of Michigan
Digitized Feb 13, 2006
73 pages

by Philip Chadwick Foster Smith, Peabody Museum of Salem - Art - 1978 - 73 pages
... Voilier" [Tunisian frigate]. Watercolor. 24 x 34M in. (61 x 87.6 cm.). ...
M3773 A forty-four-gun frigate of 1039 tons, built at Marseille, ...

avm