Okręty państwowe

[jareksk]

Przeszukiwałem sieć w poszukiwaniu rysunków niemieckiego aviso "Grille" i przyszło mi do głowy, iż temat jednostek reprezentacyjnych "państwowych: - jachtów, acviso itp nie był poruszany. A to ciekawe jednostki zazwyczaj uzywane w charakterze okretów wojennych, a conajmniej jednostek pomocniczych.

Zacznę od pierwszego : Grille - czy ktoś posiada jego plany ? A zwłaszca rozkład pomieszczeń ? Dotyczy to tez innych podobnych jednostek.

[Ksenofont]

przyszło mi do głowy, iż temat jednostek reprezentacyjnych "państwowych: - jachtów, aviso itp nie był poruszany.

Czasem był: tu na przykład o jachtach carskich: http://fow.aplus.pl/forum/viewtopic.php?t=1234 ,
Było też o Albanii i Wielkiej Brytanii, jak znajdę to wstawię linki.

A temat w istocie ciekawy.

Osobiście lubię nazwę rumuńskiego jachtu królewskiego z lat trzydziestych:
"Luceafarul".

A interesuje mnie "Prezidentas Smetona", czy jakoś tak - przedwojenny litewski. Jak można sie "podczepić" pod temat: jakie były jego losy w czasie wojny?

Commissioned on 30 Nov, 1917 as German M-59 of the Minensuchboot 1916-class. On 2 Aug, 1922, bought by Lithuania and renamed "Prezidentas Smetona". The ship served as patrol ship, training ship and presidental yacht. On 22 Jun, 1940, the ship was taken over by the Sovietunion and initially renamed Primunas, but in August 1940 taken over by the NKVD as board guard ship in the Second Baltic detachment and renamed Korall. On 19 Aug, 1941, the ship was included in the Baltic Fleet as minesweeper T-76 Korall.

X

[pothkan]

Pomiędzy "Prezidentas Smetona" a "Pirmunas" ponoć krótko używano nazwy "Prezidentas" (najpewniej na zasadzie zamalowania "Smetony")

1927: "Prezidentas Smetona"
1934: "Antanas Smetona" lub "Prezidentas Antanas Smetona"
przed 1937: ponownie "Prezidentas Smetona"
ok.17.06.1940: "Prezidentas" (najpewniej poprzez zamalowanie nazwiska)
22.06.1940: "Pirmunas"
08.1940 "Коралл" (w 2. Bałtyckim Oddziale Okrętów Granicznych, Morskie Wojska Graniczne NKWD Okręgu Nadbałtyckiego)
(uwaga: być może krótko nosił nazwę "Отличник")
19.08.1941 "ТЩ №76" (trałowiec w Flocie Bałtyckiej)
07.09.1941 "Коралл" (dozorowiec)
25.11.1943 trałowiec
05.06.1944 trałowiec elektromagnetyczny
29.08.1944 "T-33 Коралл"
11.01.1945 zatonął koło w. Aegna (trasa Helsinki-Tallinn) w czasie ataku na niemiecki o.p. U-745 (Szirokorad 2002, Potieri bojewych...) lub niemieckiej minie (Bierieżnoj 1994)

służba w czasie II WŚ: m.in. komunikacja między portami, trałowanie (Zat. Fińska), ewakuacja garnizonu z Hanko (listopad-grudzień 1941 r.)

[Ksenofont]

Dzięki!

Czyli - tłumacząc z polskiego na nasze:
zakupiony dla MW Litwy, odstawiony w związku z kryzysem personalnym i finasowym (to wiem skąd inąd). Uruchomiony w 1934 roku jako okręt reprezentacyjny i szkolny. W momencie agresji sowieckiej na Litwę przejęty przez NKWD. Gdy w czasie wojny sowiecko-niemieckiej, bolszewikom zaczęło sie robić gorąco, przejęty przez WMBF jako trałowiec, ale wnet okazało się, że poprzedni użytkownicy w chabrowych otokach przepili sprzęt trałowy, toteż przeklasyfikowany na dozorowiec. Przeżył ucieczkę z Tallina. W czasie bolokady Leningradu gnił przy kei. Od jesieni 1943 przygotowywany do roli trałowca, w kampanii 1944 roku wystąpił jednak bez trałów (udało sie jednak uruchomić prądnice prądu stałego 110V).

Podczas jednego z patroli wykryto okręt podwodny U-745 i postanowiono go staranować. Cel został staranowany. Okazał się jednak miną kontaktową.

Czy tak nalezy interpretować te lakoniczne zapisy?

X

[pothkan]

W momencie agresji sowieckiej na Litwę przejęty przez NKWD.

Nie do końca. W połowie czerwca wprowadzono na Litwę wojska radzieckie, i powołano ("demokratycznie") pro-radziecki rząd Paleckisa. Wtedy z nazwy okretu usunieto trzon "Smetona" (czy formalnie, nie wiem, ale gdzieś kiedyś widziałem zdjęcie z zamalowaną nazwą, z tego okresu). Wojsko litewskie zaczęto komunizować, ale póki co pozostało litewskie (tzn. powsadzano komisarzy politycznych Litwinów-komunistów). Okręcik nasz szybko przemianowano na "Pirmunas", czyli "przodownik". 21 VII ogłoszono Litwę "Republiką Rad", a 3 VIII włączono ("na życzenie") do ZSRR. Jak widać, nie było żadnej agresji, a inkorporacja następowała etapami - co nie znaczy, że była dobrowolna. 30 VIII formalnie nastąpiła likwidacja wojska litewskiego, i sformowanie 29 Terytorialnego Korpusu Piechoty Armii Czerwonej. Wtedy również "Pirmunas" stał się "Korallem" - dokładnej daty nie znalazłem, mam w pdfie historię litewskiej MW w latach 1930-tych - z tym że gdzies na dvd, no i po litewsku. Potem zerknę, może coś uda się wykryć.

Dalszych gdybań nie podejmuję się komentować - część interpretacji idzie chyba za daleko...

[Ksenofont]

W momencie agresji sowieckiej na Litwę przejęty przez NKWD.

nie było żadnej agresji

Piotr Łossowski, Bronius Makauskas, Kraje bałtyckie w latach przełomu 1934-1944, Warszawa 2005,

Najnowszy stan wiedzy na temat "dobrowolego przyłączenia Litwy do ojczyzny komunizmu".

Polecam - bardzo dobra pozycja.

Agresję zdefiniowano w układzie Brianda-Kelloga z 1928 roku, a przede wszystkim w nastepujących później konwencjach londyńskich z 1933 roku (uznanych przez ZSRS) precyzujących terminy "agresja" i "agresor".

Według tych ustaleń (obowiązujących w 1939 roku) agresorem jest państwo które:
1/ wypowie wojne drugiemu państwu, lub:
2/ wtargnie manu militari na teren drugiego państwa, lub:
3/ zbombarduje trytorium drugiego państwa, lub:
4/ zastosuje blokadę morską drugiego państwa, lub:
5/ udzieli poparcia zbrojnym grupom, których celem jest drugie państwo.

X

Edit: Offtopic zgromadzony w jednym miejscu. Gdy Pothkanie wyrzucisz ostatni swój post, ja zrobię to ze swoim, później Ty, coby zapracowanego MiKesza do pomocy nie wołać, a temat oczyścuić
X

[pothkan]

Nie powiedziałem, że przyłączenie było dobrowolne - wręcz przeciwnie. Ale o zbrojnej agresji mówić również nie można.

[Ksenofont]

Jak rozumiem, 17 września 1939 roku to wkroczenie na teren Zachodniej Białorusi i Ukrainy, a 21 sierpnia 1968 roku to bratnia pomoc narodowi Czechosłowackiemu?

EOOT

[pothkan]

Chyba rzeczywiście całym problemem jest znajomość definicji w danym czasie. Ww. pracy nie znam, Łossowskiego natomiast kiedyś czytałem "Litwę" (z serii HPŚ w XX w.), i podejrzewam, że w ogólnym zarysie opis jest ten podobny, choć pewnie obszerniejszy. Zatem przyznaję - można to agresją nazwać, ale najlepiej wraz z przedstawieniem całęj sytuacji (zarówno stopniowego przebiegu sowietyzacji, jak i tła - pamiętajmy, że w czerwcu 1940 r. świat miał ważniejsze na głowie niż jakieś "drobne" zmiany granic na krańcu Europy...).

W każdym razie, chyba zboczyliśmy z tematu.

[JB]

Wracając do tematu i na nasze podwórko. W 1948 roku jachtem Prezydenta R.P. był Bałtyk (załoga - 4 ludzi: kapitan jachtu (etat kapitana mar.), sternik (st. bosman), sygnalista (mat) i pokładowy (st. marynarz)), rozkazem organizacyjnym MON Nr. 0126/Org. z 19 czerwca 1948 r. jego rolę przejał (na etacie 35/105 Morskiego Ośrodka Sportów Wodnych MW) inny jacht Hetman (załoga - 5 ludzi: kapitan jachtu (kapitan), sternik specjalista (st. bosman), sygnalista (mat), motorzysta (st. bosman) i pokładowy (st. marynarz)). A Bałtyk spadł do kategorii jachtów typu "A" o dwuosobowym stanie etatowym: gospodarz jachtu, jednoczesnie instruktor (st. bosman) i sternik (mat).
JB

[Adam]

Trochę koło tematu, ale mam takie pytanie. Czy w Polsce funkcjonuje oficjalne określenie "statek państwowy" i jakie jednostki ono obejmuje?
Dotychczas wydawało mi się, że można tak określać np. statki naukowo-badawcze instytutów państwowych, czy też statki szkolne Akademii Morskich (a już na pewno jednostki Urzędów Morskich). Jednak przy ostatniej "aferze" z udziałem Imora w badaniach przygotowujących budowę gazociągu północnego, dyrektor Instytutu Morskiego głośno protestował przeciw ingerencji Ministra bo "Imor nie jest statkiem państwowym". Skoro jego armatorem jest państwowy Instytut Morski, a właścicielem (pośrednio) Skarb Państwa, to na czym mogło byc oparte takie wierdzenie?
A może po prostu w polskim prawie nie istniej coś takiego jak "statek państwowy"??