Płetwonurkowie natrafili na niezwykły zabytek techniki wojennej • Naukowcy z Honolulu chcą wydobyć okręt
Bombowce z morskich głębin
Zatopiony olbrzymi japoński okręt podwodny odnaleźli amerykańscy płetwonurkowie w pobliżu Hawajów. W czasie ostatniej wojny startowały z niego samoloty z bombami.
Jest to wspaniały zabytek techniki. Łódź przetrwała w niemal nienaruszonym stanie. Odnaleźli go badacze z uniwersytetu w Honolulu w wodach przybrzeżnych, koło Oahu, jednej z głównych wysp archipelagu - na niej znajduje się stolica tego stanu - Honolulu. Wrak spoczywa tam od 1945 roku.
Jeszcze jedna tajna broń
Odnaleziony wrak nosił japońskie oznaczenie I-401, należał do klasy I-400 Sensuikan Toku. Kadłub okrętu ma 120 metrów długości i 12 metrów wysokości, leży na prawej burcie, na pokładzie nadal znajduje się działko przeciwlotnicze. Co jest wewnątrz kadłuba - na razie nie wiadomo.
Załoga tego typu jednostek liczyła 144 osoby. Tę klasę okrętów zaprojektowano z myślą o podwodnym transporcie samolotów bombowych ze zdemontowanymi skrzydłami; samoloty miały być wydobywane na pokład i tam montowane; po operacji trwającej zaledwie kilkadziesiąt minut maszyny były gotowe do startu z pokładu gigantycznego okrętu podwodnego. Zadaniem takich bombowców, wyłonionych z głębin morskich, miało być rażenie celów naziemnych, głównie portów i nadmorskich lotnisk.
Próbowali wszyscy
Pierwsze praktyczne próby przeprowadzono we wrześniu 1942 roku, wówczas samolot, który wystartował z okrętu podwodnego, zrzucił dwie zapalające fosforowe bomby, każda o wadze 75 kg. Spadły one na lasy w stanie Oregon; po trzech tygodniach identyczne "bombardowanie" powtórzono. Ostatecznie, z czterech zrzuconych wtedy bomb wybuchła tylko jedna, wzniecając niewielki pożar w parku narodowym Siskyon. Niemniej akcja ta przeszła do historii jako jedyny nalot dokonany przez maszyny obcego państwa na terytorium Stanów Zjednoczonych. Samolot startujący z okrętu podwodnego nie jest oryginalnym japońskim pomysłem. Próby tego rodzaju pierwsi podejmowali Niemcy: 6 stycznia 1915 roku z pokładu wynurzonego U-Boota U-12 zwodowano samolot, który następnie wystartował z powierzchni wody.
W 1916 roku próby tego rodzaju podjęła brytyjska Royal Navy. Z kolei w 1922 roku amerykańska marynarka wojenna zaczęła eksperymentować z umieszczaniem samolotów obserwacyjnych na okrętach podwodnych. Japońskie testy zostały zapoczątkowane w 1923 roku, francuskie - w 1925. W ZSRR w 1934 roku Czetwieriłow zaprojektował samolot dostosowany do startu z łodzi podwodnej.
Jednak ostatecznie tylko Japonia kontynuowała próby. Ich rezultatem były specjalnie projektowane kompatybilne okręty podwodne I-400 Sensuikan Toku oraz samoloty E14Y1.
Historia odnaleziona
Istnieje hipoteza według której w czasie ostatniego rejsu I-401 oraz druga bliźniacza jednostka I-400 miały zbliżyć się do wybrzeży Stanów Zjednoczonych, a bombowce, który były przewożone w ich kadłubie, miały zrzucić na przybrzeżne miasta zarażone tyfusem i cholerą szczury oraz owady. Ponieważ operacja nie powiodła się, okręt skierowano na południe. Jednak bardziej prawdopodobne wydaje się, że ostatnim zadaniem okrętów miał być samobójczy atak, również z użyciem samolotów, na jedno z amerykańskich kotwicowisk w dniu 17 sierpnia 1945 roku. Nie doszło do niego, gdyż wcześniej działania wojenne zostały przerwane; oba okręty powróciły do Japonii i dopiero tam poddane US Navy. Jak i dlaczego I-401 spoczął na dnie koło Hawajów, nie wiadomo.
Z dokumentów wynika, że obie jednostki przechwyciła marynarka amerykańska, okręty zostały zaholowane do portu Pearl Harbour. Wiadomo także, że ostatecznie odholowano je ponownie na ocean i zatopiono. Dotychczas miejsce to pozostawało nieznane. Uniwersytet w Honolulu planuje wydobycie jednostki, ponieważ jest to już obecnie bezcenny zabytek techniki. Pomoc w wydobyciu deklaruje amerykańska marynarka wojenna.
I-401 jest drugą japońską łodzią podwodną odnalezioną w wodach przybrzeżnych wyspy Oahu. Przed trzema laty płetwonurkowie z Hawajskiego Laboratorium Badań Podwodnych zlokalizowali małą łódź podwodną zatopioną 7 grudnia 1941 roku podczas słynnego japońskiego ataku na Pearl Harbour.
KRZYSZTOF KOWALSKI
--------------------------------------------------------------------------------
Samolot E141
Samolot E141 został zaprojektowany w taki sposób, aby można go przewozić w kadłubie okrętu podwodnego w stanie rozmontowanym, w owalnym pojemniku wysokości 140 cm, szerokości 240 cm i długości 850 cm. Kontener ulokowany był przed kioskiem okrętu. Samolot startował przy pomocy katapulty zainstalowanej na pokładzie, po wykonaniu zadania wodował obok okrętu, na pokład podnosił go specjalny dźwig. Pierwszy bojowy lot maszyna tego typu wykonała 17 grudnia 1941 roku, była to misja zwiadowcza nad Pearl Harbour, chodziło o rozpoznanie skutków sławetnego nalotu. Łącznie zbudowano 138 takich maszyn. (PAP)
znowu ciekawy artykuł w Rzeczpospolitej
-
Chłopiec z Placu Broni
- Posty: 123
- Rejestracja: 2004-03-04, 10:33
- Lokalizacja: Lublin
