Fachowe terminy marynistyczne (angielski)

[drx]

Witam wszystkich czytelników Forum Okrętów Wojennych.

Chciałbym zaczerpnąć odrobinę z waszej wiedzy i przedstawić mój problem.

Tłumaczę w tej chwili pewien angielski tekst, w którym roi się od terminów związanych z morzem i marynarką wojenną. Chciałbym poprosić o pomoc w tłumaczeniu kilku z nich. Dodam, że rzecz dotyczy okrętów wojennych z czasów I wojny światowej.

1) "fire control" (z kontekstu wynika, że mowa jest o pomieszczeniu na okręcie) - czy można to przełożyć jako "kabina zarządzania ogniem"?
2) "forward magazine" - wersja robocza tłumaczenia "ładownia przednia". Mam wątpliwość, czy można mówić o "ładowniach" na okręcie wojennym; zastanawiam się czy w przypadku pomieszczeń magazynowych na okrętach wojennych nie używa się innego terminu.
3) "straddle" - wersja robocza tłumaczenia: "oflankować", "oskrzydlić". W tekście jest mowa o tym że pewien okręt "oflankował" okręt nieprzyjacielski pierwszą salwą. Czasowniki "oflankować", "oskrzydlić" kojarzą mi się bardziej z działaniami wojsk lądowych. Co sądzicie o "obramować"?
4) "stone frigate" - według informacji wyszperanych w Sieci "stone frigate" oznacza (z grubsza) instalacje marynarki wojennej na lądzie. Jakie określenie odpowiadające funkcjonalnie angielskiemu zwrotowi "stone frigate" istnieje w marynistycznym języku polskim?
5) "armoured cruiser" - tłumaczenie robocze "krążownik pancerny". Pytanie: czy jest to tłumaczenie zgodne z polską terminologią opisującą typy okrętów wojennych? Jeśli nie, proszę o podpowiedź.

Prosiłbym ponadto na wskazanie jakiegoś wiarygodnego źródła opisującego stopnie wojskowe w brytyjskiej i niemieckiej marynarce wojennej i ich polskie odpowiedniki.

Pozdrawiam i dziękuję z góry za Waszą pomoc.

[Speedy]

Hej

Ponieważ nikt z mądrzejszych kolegów się póki co się nie odezwał, to może ja zacznę:

1) "fire control" (z kontekstu wynika, że mowa jest o pomieszczeniu na okręcie) - czy można to przełożyć jako "kabina zarządzania ogniem"?

Chyba najładniej będzie "stanowisko kierowania ogniem"; używało się też określenia "centrala artyleryjska"

2) "forward magazine" - wersja robocza tłumaczenia "ładownia przednia". Mam wątpliwość, czy można mówić o "ładowniach" na okręcie wojennym; zastanawiam się czy w przypadku pomieszczeń magazynowych na okrętach wojennych nie używa się innego terminu.

Powiedziałbym, że "przednie komory amunicyjne", "przednie magazyny amunicyjne". W języku polskim zwykle używa się liczby mnogiej, gdyż magazyn amunicji zwykle składał się z kilku oddzielnych pomieszczeń dla pocisków, ładunków miotających i zapalników.

3) "straddle" - wersja robocza tłumaczenia: "oflankować", "oskrzydlić". W tekście jest mowa o tym że pewien okręt "oflankował" okręt nieprzyjacielski pierwszą salwą. Czasowniki "oflankować", "oskrzydlić" kojarzą mi się bardziej z działaniami wojsk lądowych. Co sądzicie o "obramować"?

Może być. Używa się też określenia "nakryć" (ktoś nakrył przeciwnika pierwszą salwą, uzyskał nakrycie w pierwszej salwie).

5) "armoured cruiser" - tłumaczenie robocze "krążownik pancerny". Pytanie: czy jest to tłumaczenie zgodne z polską terminologią opisującą typy okrętów wojennych?

Prawidłowo, krążownik pancerny.

[pothkan]

4) "stone frigate" - według informacji wyszperanych w Sieci "stone frigate" oznacza (z grubsza) instalacje marynarki wojennej na lądzie. Jakie określenie odpowiadające funkcjonalnie angielskiemu zwrotowi "stone frigate" istnieje w marynistycznym języku polskim?

Raczej nie ma. Termin bierze się z tego, że garnizony lądowe MW w brytyjskiej tradycji są często traktowane jak okręty - np. drugowojenna baza w Aleksandrii to HMS Nile. Bezpośrednia geneza jest związana z Diamond Rock. Potem, w epoce wiktoriańskiej, np. niektóre szkoły Royal Navy mieściły się na hulkach-wycofanych okrętach. Po przenosinach takiej szkoły na ląd, jej zabudowania otrzymywały nazwę po już oddanym do kasacji okręcie. To tak w dużym uproszczeniu. Generalnie, stone frigate to potoczna nazwa dla shore establishment.

Proponuję tłumaczenie dosłowne, w cudzysłowie (np. "kamienna fregata"), z szerszym wytłumaczeniem terminu w przypisie.

[crolick]

1/ zdecydowanie centrala artyleryjska
3/ nakrył bądź obramował. To są chyba synonimy?
5/ ORP BAŁTYK był "stone frigate" czy nie?

[pothkan]

5/ ORP BAŁTYK był "stone frigate" czy nie?

Nie był, bo był jednak okrętem (hulkiem). Gdyby bazę w Oksywiu nazwać np. ORP Bałtyk, to byłaby stone frigate. Chyba że myślisz o Okehampton - wówczas jak najbardziej, że był

[drx]

Bardzo dziękuję i pozdrawiam wszystkich miłośników marynarki.

drx

[drx]

niemieckiej i ich polskie odpowiedniki. Bardzo proszę jeszcze o jakieś źródło na ten temat. Chodzi o stopnie w marynarce wojennej.

No i jeszcze jedna zagwozdka lingwistyczna.
"to scuttle the ship". Przełożyłem jako "przedziurawić [burty] okrętu". Mowa jest o kapitanie okrętu wojennego, który po rokowaniach z dowódcą jednostki nieprzyjacielskiej, zakończonych wezwaniem do bezwarunkowej kapitulacji, wydał rozkaz "przedziurawienia [burt] okrętu" (własnego), ale dla mnie samego brzmi to jakoś dziwnie (podziurawić można sobie np. garnek, ale nie okręt, jak myślę). Pytanie do miłośników okrętów: nie lepiej przełożyć to jako "przygotować okręt do zatopienia"? Z dalszej treści wynika, że okręt rzeczywiście poszedł na dno i nie stało się to w wyniku ataku jednostki nieprzyjacielskiej.

Pozdrawiam, drx.

[crolick]

http://www.polishnavy.pl/PMW/ranks/index.html

Nieee. Chodzi o samozatopienie.

[pothkan]

wydał rozkaz "przedziurawienia [burt] okrętu" (własnego), ale dla mnie samego brzmi to jakoś dziwnie (podziurawić można sobie np. garnek, ale nie okręt, jak myślę).

Samozatopienie czyniło się poprzez otwarcie kingstonów (zaworów dennych).

[MiKo]

drx,

Ogólna uwaga, bez złośliwości - jeśli tłumaczysz coś profesjonalnie (np. do druku), to wypadałoby jednak dać to komuś zorientowanemu w okrętach do korekty. Tym bardziej jeśli piszesz, że tekst roi się od terminów morskich. Druk ciężko poprawić, w necie jest to o wiele prostsze. Bezpośrednie tłumaczenie przeważnie będzie prowadzić na manowce.

Poza tym co powiedziano wyżej:

"fire control" to termin bardzo szeroki i bez szerszego kontekstu ciężko coś powiedzieć. Najbezpieczniej będzie "stanowisko kierowania ogniem" jak zaproponował Speedy (bo centrala to już chyba termin nieco węższy)

straddle - nakrycie - pociski jednej salwy padają z dwóch stron okrętu
bracked - obramowanie - dwie kolejne salwy padają z dwóch stron okrętu

[Speedy]

Hej

wydał rozkaz "przedziurawienia [burt] okrętu" (własnego), ale dla mnie samego brzmi to jakoś dziwnie (podziurawić można sobie np. garnek, ale nie okręt, jak myślę).

Samozatopienie czyniło się poprzez otwarcie kingstonów (zaworów dennych).

Scuttle to samozatopienie, natomiast ja bym tu był wstrzemięźliwy co do precyzowania ustalonych metod tego samozatopienia, tych zaworów itp. Zetknąłem się np. gdzieś z określeniem "scuttled" w odniesieniu do okrętu czy statku, który był uszkodzony i po ewakuacji załogi został "dobity" torpedami i ogniem art. przez "swoich". Także AGS, wysadzony w powietrze w Montevideo przez załogę, był "scuttled". http://en.wikipedia.org/wiki/German_cru ... _Graf_Spee

[miczman]

Mowa jest o kapitanie okrętu wojennego

A nie dowódcy?

[pothkan]

Scuttle to samozatopienie, natomiast ja bym tu był wstrzemięźliwy co do precyzowania ustalonych metod tego samozatopienia, tych zaworów itp. Zetknąłem się np. gdzieś z określeniem "scuttled" w odniesieniu do okrętu czy statku, który był uszkodzony i po ewakuacji załogi został "dobity" torpedami i ogniem art. przez "swoich". Także AGS, wysadzony w powietrze w Montevideo przez załogę, był "scuttled". http://en.wikipedia.org/wiki/German_cru ... _Graf_Spee

Ależ oczywiście. Odniosłem się do ww. cytatu "wydał rozkaz "przedziurawienia [burt] okrętu" - to akurat wskazuje na kingstony.

[matrek]

Fire control, to oczywiście kontrola ognia. Jeśli w tekście napisane było 'fire control room', to chodzi o pomieszczenie kontroli ognia. "centrala kontroli ognia", odeszła już raczej do lamusa.

[matrek]

Chciałabym zapytać, jak najlepiej przetłumaczyć fachowo na polski wyrazy fairwater oraz superstructure, jeśli mówimy o okręcie podwodnym. Trudność rodzi fakt, że w języku polskim nie znajduję dobrych odpowiedników tych pojęć.

[pothkan]

Ja bym dał "pomost" i "kiosk"... ale niech lepsi to potwierdzą.