O ile kwestia trafienia tego okrętu przez dwie japońskie torpedy (w efekcie czego osiadł na dnie) wydaje się nieźle i dość jednomyślnie opisana przez różnych autorów, o tyle jeśli chodzi o trafienie/a Californii bombami dostrzegam w literaturze dość znaczne rozbieżności. I tak:
Wg Sławomira Lipieckiego - Big Five. Pancerniki typów Tennessee i Colorado cz.2 - California została zbombardowana przez Val ok. godziny 08.30 i trafiona bezpośrednio bombą 250 kg, która przebiła dwa pokłady i wybuchła przy uderzeniu w główny pokład pancerny, powodując detonację przechowywanych poza komorami amunicyjnymi ładunków prochowych artylerii pelot. Jeśli dobrze rozumiem autora, druga bomba 250 kg miała eksplodować przy burcie Californii.
Odmiennie opisał rzecz przed laty Zbigniew Flisowski - wg Burzy nad Pacyfikiem Californię trafił bombowiec horyzontalny, zatem musiałaby to być przeciwpancerna bomba 800 kg.
Z kolei Zbigniew J. Krala w I części swoich Kampanii powietrznych II wojny światowej. Daleki Wschód napisał o wybuchu bomby (autor nie określa jej rodzaju) pod dnem (!) Californii, w czego efekcie doszło do eksplozji amunicji przeciwlotniczej i pożarów. (Zupełnie mi się nie widzi z tym dnem, ale dla porządku przytaczam i tę wersję).
Dla porządku też odnotowuję to, co napisał w Pancernikach II wojny światowej Cezary Szoszkiewicz - wg niego California otrzymała 3 bomby (szczegółów brak).
Rodzaju bomby, jaka trafiła Californię, nie określa w swojej pracy U. S. Battleships Norman Friedman.
Na podstawie lakonicznej wzmianki Waltera Lorda w Day of Infamy (The ship had taken a bad hit around 8:25) można wywnioskować, że chodzi o bombę 800 kg – o podanej godzinie nie rozpoczął się jeszcze nalot bombowców nurkujących Val II fali uzbrojonych w bomby półprzeciwpancerne 250 kg (nie dość, że okręty nie były celami Val I fali, to jeszcze bomby tych samolotów były bombami burzącymi – uważam że niezdolnymi do takiej penetracji, jakiej opis mamy np. w Big Five).
Nie przypominam sobie nic na temat zbombardowania Californii w At Dawn We Slept Gordona W. Prange’a, Donalda M. Goldsteina i Catherine V. Dillon (choć jest tam zdanie o wewnętrznej eksplozji na okręcie). Ale już ci sami autorzy w innej swojej książce, Dec. 7 1941, opisują bezpośrednie trafienie o 08.29, powołując się na dziennik pokładowy Californii oraz relację admirała Pye. Wg tej samej książki Val II fali atakowały Californię, przy czym Pye stwierdzający brak trafień odnotowuje silny wstrząs okrętu o nieznanej przyczynie, jaki nastąpił o godz. 9.00 (wybuchy przyburtowe?).
Ponadto w At Dawn We Slept znajduje się mapka na podstawie szkicu Mitsuo Fuchidy, która ukazuje obserwowane przez Japończyków trafienia, i na mapce tej trafień Californii bombami przeciwpancernymi nie ma (jest za to 5 trafień bombami 250 kg).
W Pearl Harbor 1941 E. T. Prusinowskiej i M. Skwiota czytamy tylko o bliskich eksplozjach bomb, które zapaliły rozlaną ropę.
Wg Japońskiego lotnictwa pokładowego Krzysztofa Zalewskiego roszczenia Japończyków do pięciokrotnego trafienia Californii bombami 250 kg przez Val II fali są bez pokrycia. Wcześniej chybić miały również bombowce horyzontalne.
To ostatnie pasuje do informacji jaką znajdziemy w Pearl Harbor 1941 Cala Smitha: że wg meldunków japońskich pilotów bombowce horyzontalne nie trafiły ani Nevady ani właśnie Californii. Wg podumowania strat amerykańskich w tej książce California zainkasowała jakąś bombę, ale brakuje konkretu.
Pora wreszcie na dwa amerykańskie źródła, do których można dokopać się w sieci. Niestety, są one ze sobą po części sprzeczne.
Pierwsze (całość - http://www.ibiblio.org/hyperwar/USN/Wal ... in-13.html - dokument, w którym znajdziemy wiele informacji na temat uszkodzeń okrętów w Pearl Harbor):
Drugie - (całość - http://www.ibiblio.org/hyperwar/USN/shi ... Pearl.html - to jest raport Californii z przebiegu akcji 7 grudnia 1941):A 250 kilogram bomb did considerable damage at about 0845 on the day of attack. Although it killed a large number of people, it did not directly affect the ship's stability or floatability. It entered at the starboard upper deck level at frame 60, passed through the main deck, and exploded on the armored second deck. It caused a great deal of structural damage and a fire which was difficult to extinguish (...)
Ponadto w tym samym raporcie czytamy również:0900 One (1) bomb (possibly a 15" A.P. projectile with tail vanes) struck abreast of Casemate #1, frame 59, penetrated to the second deck where it exploded in A-611, rupturing the forward and after bulkheads of the compartment, and the overhead into compartment A-705. (...)
Jak więc było w rzeczywistości?On the dive bombing attack, at 0830, a hit was made abreast casemate #1, frame 59, penetrated the main deck and exploded on the second deck starboard. This hit started a fire amidships on the second deck frames 51 to 77, main deck, frames 51 to 87, and in casemates #3, #5, and #7.
Zapraszam do dyskusji.
