Okręty Royal Navy, XVII-XIX w. (5)

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2009-12-29, 13:12

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie jednostki Primrose (1651) zbudowany w stoczni Wapping.
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-12-29, 14:51

Primrose - jeden z okrętów 5 rangi, zbudowanych na zamówienie marynarki Republiki. Kontrakt mówił o jednostkach 22-działowych (uzbrojonych w 18 półkolubryn i 4 sakery) z załogą 100 ludzi. Zbudowany przez Johna Taylor, zwodowany w czerwcu lub lipcu 1651. Wymiary: długość kilu 86’0”, szerokość 25’1”, głębokość 10’0”, tonaż 288 ton. W marcu 1652 miał naprawdę 90 ludzi załogi i był uzbrojony w 24 działa. Pod koniec 1653 niósł 26 dział. Konstrukcyjnie najprawdopodobniej mały dwupokładowiec z wolnym od dział śródokręciem górnego pokładu. W aktywnej służbie od 1652, zimą 1653/54 u wybrzeży szkockich. W marcu 1656 krążył wraz z okrętem Mayflower u zachodniego wejścia na wody kanału La Manche, poszukując dwóch hiszpańskich fregat, które jakoby miały tam się pojawić. Dowodzący Primrose kmdr John Sherwin, nie bacząc na to, że był akurat trzynasty dzień miesiąca

, popłynął na pokład okrętu Mayflower dla skonsultowania dalszych posunięć. Pod jego nieobecność Primrose wpakował się na skały Seven Stones i zatonął z 15 lub 16 ludźmi.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2009-12-30, 10:05

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie Basing (1654, st. Walderswick) i Fagons (1654, st. Wivenhoe).
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-12-30, 14:03

Basing, Fagons – jedne z wielu okrętów 5 rangi, zbudowanych na zamówienia marynarki Republiki, składane partiami w latach 1653-1656. Kontrakty mówiły o jednostkach 20-działowych z załogą 90 ludzi. Naprawdę większość z nich wyposażono od początku w 22 działa (18 półkolubryn i 4 sakery) oraz obsadzono 100 ludźmi. Były to „małe fregaty” w rozumieniu XVII-wiecznym, czyli konstrukcyjnie niewielkie dwupokładowce bez dział na śródokręciu górnego pokładu.

Basing - zbudowany przez Jonasa Shisha w Walberswick (nie Walderswick), zamówiony 1.10.1653, zwodowany 26.04.1654. Wymiary: 91’0” x 24’6” x 10’0”, tonaż 255 ton. W 1660 miał 22 działa i 100 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 28 dział (18 półkolubryn i 10 sakerów) i mieć 110-osobową załogę. Zgodnie z Ustaleniem z 1677 miał nosić w czasie wojny 30 dział (na pokładzie dolnym 18 półkolubryn, na górnym 8 sakerów, na rufowym 4 miniony), w czasie pokoju 2 działa mniej. W dniu 21.03.1682 na jego pokładzie znajdowało się 16 lekkich półkolubryn, 10 sakerów i 2 x 3-f. Trzy miesiące później miał 14 lekkich półkolubryn, 12 sakerów i 2 x 3-f. Zgodnie z Ustaleniem z 1685: 16 półkolubryn, 12 sakerów, 4 obcięte sakery oraz 2 x 3-f (razem 34). W 1688 niósł 16 lekkich półkolubryn, 14 x 6-f i 2 x 3-f. W aktywnej służbie od 1654. Przemianowany na Guernsey w 1660. Walczył w bitwach pod Lowestoft (3.06.1665) i Bergen (2.08.1665). W 1670 zwalczał algierskich piratów. Uczestniczył w bitwie pod Texel (11.08.1673). W 1677 działał od Nowej Fundlandii po Morze Śródziemne. Później na wodach Islandii, kanału La Manche, Maroka, Indii Zach. Przebudowany na brander w 1688 (10 dział, 45 ludzi), służył potem głównie w Indiach Zach. Rozebrany w 1693.

Fagons - zbudowany przez Roberta Page, zamówiony 1.10.1653, zwodowany 22.05.1654. Wymiary: długość stępki 82’0”, szerokość 24’6”, głębokość 10’0”, tonaż 262 tony. W 1660 miał 22 działa i 105 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 28 dział (18 półkolubryn i 10 sakerów) i mieć 110-osobową załogę, w rzeczywistości uzbrojono go wtedy w 30 dział (14 półkolubryn, 2 x 6-f, 12 sakerów i 2 x 3-f). W aktywnej służbie od 1654. Przemianowany na Milford w 1660. Walczył w bitwie pod Lowestoft (3.06.1665), działał na Morzu Śródziemnym, Północnym. Kiedy kotwiczył w Port Mahon, zaprószono na nim ogień podczas suszenia magazynu sucharów i okręt spłonął 7.07.1673 (resztki rozebrano w sierpniu 1674).

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2009-12-31, 09:36

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie Cochester (1654, st. Yarmouth) i Islip (1654, st. Bristol).
Pozdrawiam Janusz.
Wszystkiego najlepszego z okazji Nowego 2010 Roku.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-12-31, 17:32

Colchester (nie Cochester) i Islip – okręty tej samej grupy co Fagons i Basing.

Colchester - zbudował go Henry Edgar w Great Yarmouth. Zamówiony 1.10.1653, zwodowany 23.02.1654. Wymiary: długość stępki 83’0”, szerokość 25’6”, głębokość 11’0”, tonaż 287 ton. W 1660 miał 22 działa i 100 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 28 dział (18 półkolubryn i 10 sakerów) i mieć 110-osobową załogę. W aktywnej służbie od 1654. Brał udział w bitwach pod Santa Cruz (20.05.1657) i Lowestoft (3.06.1665), a poza tym walczył na wodach Irlandii, w pobliżu Tangeru, Algieru. W 1666 skierowany do Indii Zach. W marcu wchodził w skład małej eskadry szykującej się do ataku na zespół holendersko-francuski w pobliżu Gwadelupy, ale ruszył do walki 24.03.1667 zbyt pośpiesznie i w efekcie zatonął, a jego nieostrożny dowódca zginął.

Islip – zbudował go Francis Bayley. Zamówiony 1.10.1653, zwodowany 25.03.1654. Dokładne wymiary nieznane. W aktywnej służbie od 1654. Rozbił się 24.07.1655 w pobliżu Inverlochy na szkockim wybrzeżu.

Pozdrawiam i wzajemnie życzę wszelkiego powodzenia w nadchodzącym Nowym Roku, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2010-01-01, 17:09

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie Selby (1654, st. Wapping) i Pembroke (1655, st.Woolwich).
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2010-01-01, 19:46

Selby i Pembroke - okręty tej samej grupy co Fagons, Jasing, Colchester i Islip.

Selby - zbudował go John Taylor. Zamówiony 1.10.1653, zwodowany 22.04.1654. Wymiary: długość stępki 85’6”, szerokość 25’8”, głębokość 10’0”, tonaż 299 ton. W 1660 miał 22 działa i 100 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 26 dział (16 półkolubryn i 10 sakerów) i mieć 100-osobową załogę. Zgodnie z Ustaleniem z 1677 w czasie wojny 32 działa (18 półkolubryn, 10 sakerów i 4 miniony) i 135 ludzi załogi, w czasie pokoju o 4 działa mniej i załoga 115/90. W rzeczywistości jako brander i jako okręt strażniczy niósł w 1681, 1682 i 1683 tuzin dział (w 1681 i 1682 były to 4 półkolubryny, 4 lekkie sakery i 4 obcięte sakery, a 1683 cztery lekkie półkolubryny, 4 lekkie sakery i 4 obcięte sakery). W 1689 miał naprawdę 14 dział (4 lekkie półkolubryny, 4 sakery, 4 lekkie sakery, 2 x 3-f). W aktywnej służbie od 1655, działał w Indiach Zach., potem na Morzu Północnym. W 1660 przemianowany na Eagle. Był pod Tangerem (1665), na wodach Gwinei (1674). W 1674 przebudowany na brander 12-działowy (załoga 45), ale używany od 1675 naprawdę jako okręt strażniczy w Sheerness. W lipcu 1689 był pod Dunkierką. Od 1690 ponownie okręt strażniczy w Sheerness. Zatopiony tam w 1694 jako fundament.

Pembroke – zbudowany w państwowej stoczni w Woolwich, zamówiony 28.12.1654, zwodowany we wrześniu 1655. Wymiary: długość stępki 81’0”, szerokość 25’0”, głębokość 11’0”, tonaż 269 ton. W 1660 miał 22 działa i 100 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 28 dział (20 półkolubryn i 8 sakerów) i mieć 100-osobową załogę. W 1667 miał 34/28 dział i 110/100/75 ludzi załogi. W aktywnej służbie od 1655, działał u wybrzeży Szkocji (1660). Walczył w bitwach pod Lowestoft (3.06.1665) i Bergen (2.08.1665). W 1666 eskortował konwoje i brał udział w spaleniu holenderskiej floty handlowej na Vlie (9/10.08.1666). Zatonął na wodach Torbay 11.05.1667 po zderzeniu w pobliżu Portland z 52-działowym okrętem Fairfax.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2010-01-02, 13:41

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie Norwich (1655,st. Chatham) i Dartmouth (1655, st. Portsmouth).
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2010-01-02, 15:13

Norwich, Dartmouth - okręty tej samej grupy co Fagons, Jasing, Colchester, Slip, Selby i Pembroke.

Norwich - zbudowany w państwowej stoczni w Chatham, zamówiony 28.12.1654, zwodowany 11.09.1655. Wymiary: długość stępki 80’0”, szerokość 25’0”, głębokość 10’6”, tonaż 266 ton. W 1660 miał 22 działa i 100 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 26 dział (18 półkolubryn, 6 sakerów i 2 x 3-f) oraz mieć 100-osobową załogę. W 1673 miał wyjątkowo 160 ludzi. Zgodnie z Ustaleniem z 1677 w czasie wojny 30 dział (na pokładzie dolnym 18 półkolubryn, na górnym 8 sakerów, na rufowym 4 miniony) i 125 ludzi załogi, w czasie pokoju o 2 półkolubryny mniej i załoga 105/80. Później załoga w każdym wariancie większa o 5 ludzi. W aktywnej służbie od 1655, działał u wybrzeży Wysp Brytyjskich, skierowany do Tangeru w 1662. Brał udział w bitwach pod Lowestoft (3.06.1665), Bergen (2.08.1665), Nevis (10.05.1667), Martyniką (25.06.1667). W 1672 na wodach kanału L Manche i Irlandii. W 1679 skierowany do Gwinei, w 1680 na Jamajkę. Wracając w czerwcu 1682 z Cartageny na Jamajkę próbował zawinąć do Port Royal, jednak utkwił 19.06. na rafie u południowego wejścia; następnego dnia zdołano go ściągnąć, ale był tak poważnie uszkodzony, że tygodniu walki z wodą trzeba było osadzić okręt na brzegu 26.06. Tam wrak porzucono.

Dartmouth – zbudowany w państwowej stoczni w Portsmouth, zamówiony 28.12.1654, zwodowany 22.09.1655. Wymiary: długość stępki 80’0”, szerokość 24’9”, głębokość 10’0”, tonaż 261 ton. W 1660 miał 22 działa i 100 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 28 dział (18 półkolubryn i 10 sakerów) i mieć 110-osobową załogę. Zgodnie z Ustaleniem z 1677 w czasie wojny 32 działa (na pokładzie dolnym 18 półkolubryn, na górnym 10 sakerów, na rufowym 4 miniony), w czasie pokoju o 4 działa mniej. Zgodnie z Ustaleniem z 1685 miał 36 dział (na pokładzie dolnym 16 półkolubryn, na górnym 16 lekkich sakerów, na rufowym 4 miniony; tyle też niósł w 1687) i 135 ludzi załogi, w czasie pokoju załoga 115/90. W aktywnej służbie od 1655, w 1662 wysłany w składzie eskadry do Tangeru i Lizbony. W 1665 i 1666 na wodach irlandzkich. Od 1669 na Morzu Śródziemnym. Walczył w bitwie pod Solebay (28.05.1672). Od 1672 na Morzu Śródziemnym, potem na wodach Irlandii. W 1677 skierowany do Wirginii, w 1678 na wodach kanału La Manche. W latach 1680-tych koło Irlandii i w Indiach Zach. W sierpniu 1688 przekształcony w brander (10 dział, załoga 50), walczył w bitwie na Bantry Bay (1.05.1689), potem skierowany w tym samym roku na wody irlandzkie. Kiedy kotwiczył u wyspy Mull (zachodnie wybrzeże Szkocji), został 9.10.1690 zerwany z kotwic przez sztorm i roztrzaskany – większość załogi, łącznie z dowódcą, zginęła.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2010-01-03, 17:35

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie Grantham (1654, st. Southampton) i Cheriton (1656, st. Deptford).
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2010-01-03, 20:35

Grantham, Cheriton - okręty tej samej grupy co Fagons, Jasing, Colchester, Slip, Selby, Pembroke, Norwich i Dartmouth.

Grantham – zbudował go Daniel Furzer w Lydney. Zamówiony 1.10.1653, zwodowany w 1654. Wymiary: 98’7” x 25’0” x 10’o”, tonaż 266 ton. W 1660 miał 22 działa i 100 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 28 dział (18 półkolubryn, 10 sakerów) oraz mieć 110-osobową załogę. Później załoga wzrosła do 130, by w 1673 osiągnąć liczbę 150 ludzi. Zgodnie z Ustaleniem z 1677 w czasie wojny 30 dział (na pokładzie dolnym 18 półkolubryn, na górnym 8 sakerów, na rufowym 4 miniony), w czasie pokoju o 2 działa mniej. W dniu 22.07.1681 niósł 16 półkolubryn i 12 sakerów. W 1685 miał 34 działa (16 półkolubryn, 12 sakerów, 4 obcięte sakery, 2 x 3-f). W 1687 niósł 16 lekkich półkolubryn, 4 sakery i 8 obciętych sakerów. W aktywnej służbie od 1654, działał w Indiach Zach., w 1660 u wybrzeży Morza Północnego. W 1660 przemianowany na Garland (Guardland). Brał udział w bitwie pod Lowestoft (3.06.1665), w zniszczeniu holenderskiej floty handlowej na Vlie (9-10.08.1666). W 1668 skierowany na Morze Śródziemne, brał tam udział w bitwie na zatoce Bugia 8.05.1671. W latach 1673-1674 w Indiach Zach., od 1675 na Downs. W 1678 działał na wodach irlandzkich, w 1680 skierowany z wojskiem do Tangeru, ponownie koło Irlandii w 1681. W okresie 1681-1684 w rezerwie. W 1685 okręt strażniczy w Portsmouth. W sierpniu 1688 przekształcony w brander (10 dział, 45 ludzi) i w tym charakterze wykorzystywany w październiku 1688. W 1689 przywrócony do piątej rangi. Służył na wodach kanału La Manche i Morza Północnego, w 1695 zrealizował rejs do Wirginii, potem znów na Morzu Północnym do 1697. Sprzedany 13.05.1698.

Cheriton – zbudowany w państwowej stoczni w Deptford, zamówiony 28.12.1654, zwodowany 16.04.1656. Wymiary: długość stępki 76’0”, szerokość 24’0”, głębokość 9’0”, tonaż 233 tony. W 1660 miał 20 dział i 90 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 26 dział (16 półkolubryn i 10 sakerów) i mieć 100-osobową załogę. W 1676 uzbrojony był w 28/26 dział. W aktywnej służbie od 1656. W 1660 przemianowany na Speedwell. Walczył w bitwie pod Lowestoft (3.06.1665). Służył m.in. na Morzu Północnym, w Cieśninie Gibraltarskiej. Na wiosnę 1676 wyprawiony do Arktyki, na poszukiwania Przejścia Północno-Wschodniego, rozbił się na wyspie Novaja Zeml’a 29.06.1676. Dwóch ludzi utonęło przy wywrotce łodzi, pozostałych zabrano z wyspy 8.07.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2010-01-04, 21:24

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie Forester (1657, st. Forest of Dean) i Bradford (1658, st. Chatham).
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2010-01-04, 22:56

Forrester i Bradford - okręty tej samej grupy co Fagons, Jasing, Colchester, Slip, Selby, Pembroke, Norwich, Dartmouth, Grantham i Cheriton.

Forrester (Forester) – zbudował go Daniel Furzer w Lydney (Forest of Dean to cała kraina, w której leży miejscowość Lydney). Zamówiony 13.08.1656, zwodowany 3.09.1657. Długość kilu 80’0”, szerokość 25’0”, głębokość 10’6”, tonaż 266 ton. W 1660 miał 22 działa i 100 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 28 dział (18 półkolubryn, 10 sakerów) oraz mieć 110-osobową załogę. Później załoga urosła do maksymalnie 140 ludzi. W aktywnej służbie od 1657, działał w 1660 u wybrzeży Morza Północnego. W 1661 w Cieśninie Gibraltarskiej. Brał udział w bitwach pod Lowestoft (3.06.1665), Solebay (28.05.1672). Podczas postoju w Livorno 18.11.1672, kiedy kapitan zszedł na ląd dla doglądania dostaw zaopatrzenia, okręt z nieznanych przyczyn wyleciał w powietrze.

Bradford – zbudowany w państwowej stoczni w Chatham, zamówiony 29.01.1657, zwodowany w marcu 1658. Wymiary: długość stępki 85’0”, szerokość 25’6”, głębokość 10’8”, tonaż 294 tony. W 1660 miał 24 działa i 100 ludzi załogi. Zgodnie z Ustaleniem z 1666 powinien był nosić 30 dział (20 półkolubryn i 10 sakerów) i mieć 120-osobową załogę. Zgodnie z Ustaleniem z 1677 w czasie wojny 32 działa (na pokładzie dolnym 18 półkolubryn, na górnym 10 sakerów, na rufowym 4 miniony), w czasie pokoju o 4 działa mniej. W aktywnej służbie od 1658, w 1660 u brzegów Szkocji. W 1660 przemianowany na Success. Walczył w bitwach pod Lowestoft (3.06.1665), Solebay (28.05.1672), Texel (11.08.1673). Służył na Morzu Śródziemnym w 1671 i 1675, osłaniał konwój nowofundlandzki, walczył na wodach krajowych. W czerwcu 1679 wysłany na Jamajkę. W listopadzie 1680 załoga sama go zatopiła w mocno dziwaczny sposób – próbowano rzucić kotwicę na płytkiej wodzie (w pobliżu raf między Kubą a Jamajką) bez wcześniejszego wytracenia prędkości i podczas manewrowania okręt nadział się na pazury tej kotwicy, po czym zatonął.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska · Post autor: **Janusz Kluska** » 2010-01-05, 21:16

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie Orford lub Oxford (1656, st. Deptford).
Pozdrawiam Janusz.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2010-01-05, 22:43

Oxford - okręt tej samej grupy co Fagons, Jasing, Colchester, Slip, Selby, Pembroke, Norwich, Dartmouth, Grantham, Cheriton, Forrester i Bradford.

Zbudowany w państwowej stoczni w Deptford, zamówiony 28.12.1654, zwodowany w listopadzie 1656. Wymiary: długość stępki 72’0”, szerokość 24’0”, głębokość 10’0”, tonaż 220 ton. Uzbrojenie: 26/22-działa. Załoga: 120/95/70. W aktywnej służbie od 1656, w 1663 w pobliżu Algieru. Walczył w bitwie pod Lowestoft (3.06.1665). W grudniu 1666 uczestniczył w zwycięskim starciu z eskadrą holenderską na Morzu Północnym. W 1667 w Indiach Zach., w marcu przydzielony personalnie gubernatorowi Jamajki i dowodzony przez kapitana spoza Royal Navy, niejakiego Henry’ego Morgana (o którym interesujący się tą epoką coś zapewne słyszeli

). Wysłany z wielką eskadrą w celu zaatakowania bukanierów na Maracaibo, stał w pobliżu wysepki Vache 2.01.1669, ponieważ oficerowie floty urządzili na nim „naradę wojenną”, niezwykle obficie skrapianą trunkami. W jej trakcie wyleciał nagle w powietrze, co kosztowało życie około 250 ludzi – uratowała się tylko dziesiątka, ale wśród nich fuksiarz Morgan.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach