Okręty Royal Navy, XVII-XIX w. (5)

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2009-10-14, 18:09

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu CHIFFONE (zdobyty 1801).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-10-14, 19:24

Chiffone – francuska fregata klasy de 12, typu Heureuse, zbudowana w Basse-Indre (Nantes) przez braci Crucy (wg Demerliaca) albo w stoczni Jeana Chauvet w Paimboeuf (wg Roche’a), zwodowana 31.08.1799. Projektant Pierre Degay. Nośność około 600 ton, wyporność około 1100 ton, wymiary: 136’ x 34’5” x 17’4”. Załoga: 286. Uzbrojenie: na pokładzie głównym 26 x 12-f, na pokładach odkrytych 12 x 6-f; od marca 1801 na pokładach odkrytych 10 x 8-f i 4 haubice 36-f. W 1801 wysłana z Nantes z transportem deportowanych na Seszele, po drodze zdobyła portugalską korwetę Andorinha (u wybrzeży Brazylii) i statek brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (koło Mozambiku). Zdobyta przez Anglików 19. czy 20.08.1801 w pobliżu Seszeli i wcielona do Royal Navy bez zmiany nazwy, jako fregata 36–działowa. Wymiary: 144’1” x 37’11” x 12’0”, tonaż 922 tony. Załoga: 264. Uzbrojenie: na pokładzie głównym 26 x 12-f, na rufowym 2 x 9-f i 10 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 9-f i 2 karonady 32-f. Pod brytyjską banderą służyła aktywnie od 1802, w Indiach Wschodnich. Od 1803 na Morzu Północnym, od 1806 pod Kadyksem (flagowiec kontradm. Johna Purvisa), w maju 1808 skierowana znów do Indii Wsch. Wycofana do rezerwy w sierpniu 1811 w Portsmouth. Sprzedana tam 1.09.1814.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2009-10-15, 18:37

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu SANTA GERTRUYDA (zdobyty 1804).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-10-15, 20:06

Santa Gertruda – pierwotnie hiszpańska fregata 34-działowa Santa Gertruyda (niektórzy – Clowes, Saint Hubert – podawali współczesną formę pisowni tego imienia, czyli Santa Gertrudis), zwodowana w 1768 w Guarnizo (Santander). Zdobyta przez Anglików 7.12.1804 w pobliżu przylądka Santa Maria i doprowadzona do Anglii (do Plymouth) 11.01.1805. Teoretycznie wcielona do Royal Navy bez zmiany nazwy, chociaż czasem zapisywanej w formie Santa Gertruda, jako fregata 32/36-działowa. Wymiary: długość stępki do tonażu 106’11,625”, szerokość z poszyciem 36’8,25”, głębokość 10’6”, tonaż 766 ton. Załoga: 200. Uzbrojenie: na pokładzie głównym 26 karonad 24-f, na rufowym 2 x 9-f i 4 karonady 24-f, na dziobowym 2 x 9-f. W rzeczywistości od razu po przybyciu do Plymouth odstawiona do rezerwy. Od listopada 1807 tamże wyposażona jako hulk- tymczasowe koszary. Rozebrana na miejscu w czerwcu 1811.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2009-10-16, 18:11

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu FAMA (zdobyty 1804).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-10-16, 19:22

Fama – hiszpańska fregata 34-działowa zwodowana w 1795 w Cartagenie. Weszła w skład eskadry czterech fregat obarczonych zadaniem przewiezienia do Hiszpanii kolejnego ładunku skarbów państwowych z Ameryki Południowej (Montevideo). Zdobyta przez Anglików podczas słynnego (czy osławionego – jak kto woli) ataku 5.10.1804, przeprowadzonego jeszcze w czasie pokoju między Wielką Brytanią a Hiszpanią. W tych okolicznościach zaraz po przybyciu do Portsmouth (20.10.1804) odstawiona do rezerwy i nigdy nie wcielona do aktywnej służby pod brytyjską banderą. Teoretycznie w Royal Navy fregata 38-działowa, o zachowanej nazwie. Załoga; 284. Uzbrojenie: na pokładzie głównym 28 x 18-f, na rufowym 2 x 9-f i 8 karonad 32-f, na dziobowym 2 x 9-f i 2 karonady 32-f. Wymiary: 145’2,25” x 39’3” x 11’9”, tonaż 979 ton. Sprzedana w kwietniu 1812.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2009-10-17, 18:21

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów fregaty MILAN (zdobyta 1805).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-10-17, 20:06

Milan – pierwotnie francuska fregata 40-działowa Hermione klasy de 18, budowana od stycznia 1803 w Lorient, zwodowana 15.11.1803. Projektant Antoine Geoffroy. Nośność około 700 ton, wyporność 1350 ton, wymiary: około 47 m x 12,20 m x 6,0 m. Załoga: 340. Uzbrojenie pierwotne: na pokładzie głównym 28 x 18-f, na pokładach odkrytych 4 x 8-f i 14 haubic 36-f; od stycznia 1805 na pokładzie głównym 26 x 18-f, na pokładach odkrytych 4 x 8-f i 14 haubic 36-f. Przemianowana na Ville de Milan 26.12.1803. Wysłana w lutym 1805 z Lorient na Martynikę, po drodze zdobyła na Atlantyku 17.02. brytyjską fregatę Cleopatra, ale walka była tak zażarta (francuski dowódca, komandor Jean-Ignace-Marie Reynaud, zginął), że oba okręty doznały bardzo ciężkich uszkodzeń i już 23.02.1805 wpadły w ręce innych Brytyjczyków. Wcielona do Royal Navy jako fregata 38-działowa pod nazwą Milan. Wyposażona w Portsmouth od marca do maja 1806. Wymiary: 153’1” x 39’10,5” (lub 40’1”) x 12’10” (lub 12’8”), tonaż 1086 ton (lub 1079 ton). Załoga: 300 (potem 315). Uzbrojenie: na pokładzie dolnym 28 x 18-f, na rufowym 12 karonad 32-f, na dziobowym 2 karonady 32-f (i – zdaniem niektórych - 2 x 9-f; albo wyłącznie 2 x 12-f, bez karonad). Służyła na placówce w Halifaxie. Wycofana do rezerwy w Portsmouth w 1812. Rozebrana w Chatham w grudniu 1815.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2009-10-18, 18:32

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Panie Krzysztofie, jeśli można bardzo proszę o opis okoliczności zdobycia przez Francuzów i odbicia przez Brytyjczyków fregaty CLEOPATRA, wymienionej powyżej.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-10-18, 20:57

Francuzi wyprawili fregatę Ville de Milan w lutym 1805 z Lorient na Martynikę ze specjalnym zadaniem przewiezienia ważnych depesz rządowych (szykował się „genialny” plan Napoleona wywabienia Brytyjczyków z kanału La Manche i inwazji na Wyspy Brytyjskie), zakazem komunikowania się z kimkolwiek po drodze i wdawania w walkę. Wczesnym rankiem 16.02.1805 na środku Atlantyku dostrzeżono francuską fregatę z pokładu brytyjskiej fregaty 32-działowej Cleopatra, którą dowodził kmdr Robert Laurie. Jednostka francuska była ponad półtora razy większa i nieporównanie silniej uzbrojona (przede wszystkim na pokładzie głównym niosła 18-funtówki, a brytyjska tylko 12-funtówki), miała też niemal dwukrotnie liczniejszą załogę. W tej sytuacji wyraźna chęć uniknięcia starcia przez Francuzów wydała się brytyjskiemu dowódcy podejrzana – nie mógł znać rozkazów francuskiego dowódcy, osądził, że może ma do czynienia z okrętem o zredukowanym uzbrojeniu (użytym np. w charakterze transportowca) albo osłabionej załodze, i rzucił się w pościg. Trwał on przez całą dobę i rankiem 17.02 o godz.10.30 przeciwników dzieliło trzy czwarte mili. Około południa obie fregaty wciągnęły swoje prawdziwe bandery (wcześniej – jak to zwykle w tamtej epoce – próbując bez powodzenia sztuczek z fałszywymi) i otworzyły ogień z nielicznych dział dziobowych i rufowych, ponieważ pościg nie ustawał. Dopiero gdy Cleopatra zbliżyła się na odległość kabla (około godz.14.30), Francuzi zrezygnowali z ucieczki i wdali się w prawdziwy pojedynek. Początkowo – mimo przewagi ogniowej Ville de Milan – Brytyjczycy osiągnęli nawet sukcesy, ale ponosili też ciężkie straty i doznali poważnych uszkodzeń w takielunku. Cleopatra prędko zbliżała się do chwili całkowitej utraty sterowności (przestrzelone liny), więc desperacko próbowała ustawić się poprzecznie przed dziobem jednostki francuskiej i zasypać ją ogniem z tej pozycji. Jednak w tym momencie jeden z pocisków przeciwnika rozbił koło sterowe, a odłamki zablokowały ster. Francuzi natychmiast skorzystali z okazji, uderzyli dziobem w burtę fregaty brytyjskiej i ruszyli do abordażu. Pomimo odparcia pierwszej próby, ostrzeliwując skutecznie Anglików z wyższych burt większego okrętu i dużo cięższych dział, ostatecznie zwyciężyli o godz.17.15. W czasie jednej z faz abordażu zginął francuski dowódca, kmdr Jean-Ignace-Marie Reynaud. Jego zastępca został ranny. Obie fregaty były bardzo uszkodzone. Ville de Milan straciła grotmaszt i bezanmaszt, które zwaliły się za burtę w nocy po walce. Także na okręcie brytyjskim trzeba było postawić częściowo awaryjny takielunek. Na fregacie francuskiej ustawiono zapasowe stengi w charakterze kolumn, a zapasowe bramstengi w charakterze steng. Kiedy więc 23.02. jednostki zostały dostrzeżone (przy dość burzliwej pogodzie) z pokładu brytyjskiego 50-działowego dwupokładowca Leander, miały znikome szanse na skuteczny opór (zwłaszcza Cleopatra, na której było tylko 50 Francuzów), a żadne na wspólną ucieczkę. Kiedy o godz. 16 Leander zbliżył się na odległość strzału, obie fregaty się rozdzieliły. Dwupokładowiec ruszył w pościg za fregatą Cleopatra, dogonił ją po pół godzinie i jednym wystrzałem z działa dolnej baterii skłonił Francuzów do opuszczenia bandery. Byli jeńcy brytyjscy przejęli swój okręt, a francuska załoga pryzowa zmieniła się w jeńców. Tymczasem Leander ruszył w pogoń za Ville de Milan. Przy silnym wietrze i szkwałach jego nieuszkodzone, solidne omasztowanie pozwalało mu stawiać znacznie więcej żagli niż było to możliwe dla Francuzów z ich cienkimi patyczkami w miejsce masztów. Pomimo więc przewagi na starcie, Ville de Milan została doścignięta po około godzinie i w tej sytuacji poddała się bez walki. Francuskie raporty (a za nimi francuscy autorzy) dodają jeszcze, że Leander miał wsparcie fregaty Cambrian, Brytyjczycy dowodzą, że w ogóle jej tam nie było, lecz to bez znaczenia.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2009-10-19, 18:25

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu PERDRIX (zdobyty 1795).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-10-19, 19:39

Perdrix – francuska korweta 20-działowa typu Fauvette, zbudowana w Rochefort przez Huberta Pennevert, zwodowana 18.06.1784. Projektant Charles-Étienne Bombelle. Nośność 430 ton, wyporność 752 tony, wymiary: 112’ x 28’ x 14’3”, załoga: 141-158. Uzbrojenie: 20 x 6-f; od przełomu 1795/1795 niosła 20 x 6-f i 2 haubice 36-f. W służbie od lutego 1785. W kwietniu 1786 weszła na skałę w pobliżu Tobago i do lipca była na tej wyspie naprawiana. W 1791-1792 kursowała między Brestem a Kadyksem i Indiami Zachodnimi, w grudniu 1792 powróciła do Rochefort. W 1793-1794 pełniła różne funkcje (w tym eskortowe) u atlantyckich wybrzeży Francji i na wodach Ameryki Pn. Od 1795 nazywana gabarą. Zdobyta przez Anglików 5.06.1795 w pobliżu Antigui. Wcielona do Royal Navy bez zmiany nazwy, jako 24-działowy okręt 6 rangi. Wymiary: 118’5,5” x 31’4,5” x 9’0”, tonaż 516 ton. Załoga: 155. W aktywnej służbie (zwalczała francuskich korsarzy) od lutego 1796, ale tylko na Antylach, więc zarejestrowana w Wielkiej Brytanii dopiero 27.07.1798. Przybyła do Deptford 22.07.1799, rozebrana tam 10.09.1799.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2009-10-20, 17:51

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu CA IRA (zdobyty 1795).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-10-20, 19:43

Ça Ira – wybitnie pechowy okręt, o losie zdominowanym przez wypadki i klęski. Zaczęty w sierpniu 1766 w Breście jako francuski dwupokładowiec 80-działowy Couronne (bardzo zbliżony do typu Saint Esprit, zaprojektowanego przez Joseph-Louis’a Ollivier), zwodowany w maju 1768. Projektant Antoine Groignard. Nośność 1754 tony, wyporność 3770 ton, wymiary: 184’ x 46’ x 23’. Załoga: 864-970. Uzbrojenie: na pokładzie dolnym 30 x 36-f, na górnym 32 x 24-f, na pokładach odkrytych 18 x 8-f. Uszkodzony w bitwie pod Ouessant 27.07.1778. W 1779 służył na kanale La Manche, w 1780 na Antylach. W wyniku wypadku spłonął w Breście na prima aprilis 1781 aż do linii wodnej. Odbudowany w tym samym roku w ciągu 100 dni wg projektu Antoine’a Groignard i Pierre’a Degay w basenie Pontaniou (bez zmiany klasy oraz nazwy) i ponownie zwodowany 19.09.1781 lub dzień wcześniej. Obecnie miał nośność 1800 ton i wyporność od 3700 do 3800 ton. Wymiary: 190’6” x 46’ x 23’. Załoga: 852-856. Uzbrojenie do 1793: 30 x 36-f, 32 x 24-f, 18-22 x 8-f. Od 1794: na pokładzie dolnym 30 x 36-f, na górnym 32 x 24-f, na pokładach odkrytych 18 x 12-f i 4 haubice 36-f. Przemianowany na Ça Ira 29.09.1792. Podczas napraw z Tulonie wpadł w ręce Anglików w sierpniu 1793, ale w grudniu z całym miastem ponownie przejęty przez francuskich rewolucjonistów. Walczył w bitwie u przylądka Noli od 13.03.1795, zderzył się z innym francuskim okrętem, stracił przy tym dwie stengi i z wielkim trudem był odholowywany z akwenu bitwy, odnosząc bardzo ciężkie uszkodzenia od ognia Brytyjczyków oraz ponosząc wielkie straty w ludziach (dwie trzecie członków załogi zabitych lub rannych). Ostatecznie i tak musiał się poddać 14.03. Wcielony do Royal Navy bez zmiany nazwy, jako liniowiec 80-działowy. Nie dotarł do doków angielskich, więc go nie zmierzono – prawdopodobnie szacowano tonaż na 2210 ton. Załoga może 700-738. Uzbrojenie: na pokładzie dolnym 30 x 32-f, na górnym 32 x 24-f, na rufowym 14 x 12-f i 8 karonad 32-f oraz 2 karonady 42-f, na pokładzie dziobowym 4 x 12-f. Kiedy kotwiczył 11.04.1796 w korsykańskiej zatoce Saint Florent spłonął (tym razem doszczętnie), prawdopodobnie na skutek nieostrożności chłopca okrętowego zapalającego lampę w kabinie cieśli.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Nowak Krzysztof · Post autor: **Nowak Krzysztof** » 2009-10-21, 18:15

Witam, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu DORDRECHT (zdobyty 1796).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

Krzysztof Gerlach · Post autor: **Krzysztof Gerlach** » 2009-10-21, 21:02

Dordrecht – holenderski liniowiec 60/68-działowy, okręt 3 rangi, zbudowany w Dordrecht przez Jacoba Spaans, zwodowany w 1783. Wymiary: 167’ x 46’9” x 21,5’. Załoga: 350-450. Tonaż 1440. Należał do admiralicji Maze. W 1786 klasyfikowany jako 60-działowy. W styczniu 1788 znajdował się w Maladze w charakterze flagowca eskadry komodora P. Melvill van Carnbee, zmierzającej przez Lizbonę do Holandii. Na przełomie 1789/1790 remontowany w Hellevoetsluys. W 1792 klasyfikowany jako 68-działowy. W 1795 klasyfikowany jako 64-działowy, jego dowódcą był kmdr Engelbertus Lucas. Opuścił Texel 23.01.1796 w charakterze flagowca niewielkiej, źle wyekwipowanej eskadry skierowanej do Indii Wschodnich. Dowódcą zespołu był Lucas, raczej w randze komodora, chociaż wg niektórych miał już stopień kontradmirała. Eskadra natknęła się w zatoce Saldanha na zdecydowanie przeważające siły brytyjskie i poddała się 17.08.1796. Dordrecht został wcielony do Royal Navy bez zmiany nazwy jako 64-działowy okręt 3 rangi. Wymiary: 159’6” x 45’0” x 17’0”, tonaż 1437 ton. Załoga: 491. Uzbrojenie: na pokładzie dolnym 28 x 24-f, na górnym 28 x 18-f, na rufowym 6 x 6-f, na dziobowym 6 x 6-f. W aktywnej służbie pod brytyjską banderą od grudnia 1796 w charakterze okrętu strażniczego na Przylądku Dobrej Nadziei. W lipcu i sierpniu 1799 przystosowany w Sheerness do pełnienia roli transportowca wojsk. Odtąd załoga: 215; uzbrojenie: na pokładzie dolnym 18 x 24-f (albo nic), na górnym 18 x 18-f, na rufowym 6 x 6-f, na dziobowym 6 x 6-f. Między kwietniem a wrześniem 1800 przebudowany w Chatham na hulk-koszary przejściowe. Stał tam do 1814, w listopadzie przesunięty do Sheerness. Sprzedany 21.05.1823 na rozbiórkę.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach