
- Autor Marek Twardowski, Źródło: Miciński J. "Księga Statków Polskich" tom 2, POLNORD - Wydawnictwo Oskar, Gdańsk 1997
- Warszawa(2).jpg (176.16 KiB) Przejrzano 14364 razy
WARSZAWA, SPBS (PBND), ex „Smolensk”, pasażersko-drobnicowy,
VIII.1940: transportowiec wojska;
zbudowany w 1915 r. (zamówiony 28.XI.1914, położenie stępki VIII.1914, wodowany 19.XII.1914, ukończony 29.VII.1915, w służbie 12.V.1916),
William Doxford & Sons Ltd, Sunderland (W. Brytania), numer budowy 474;
2487 BRT, 1534 NRT, 2750 (
IV.1935: 2254) t;
91,5(całk.)/87,4(mp)×12,4×5,6 m;
jedna 3-cylindrowa maszyna parowa potrójnego rozprężania, 1500 KM, 1 śr, 10-11 (
40-te: 8-9) w;
2 pokłady, 4 ładownie (częściowo chłodzone - ok. 700 m sześciennych),
ok. 600 (
IV.1935: 322;
XI.1939: 564;
pocz.1940: ok. 640) pasażerów (kilkanaście kabinowych, reszta – emigranckie w międzypokładach;
IV.1935: kl. I - 8 miejsc, kl. II - 71 miejsc, kl. III - 243 miejsc;
XI.1939: ilość ochotników do WP); załoga ok. 50 ludzi;
uzbrojenie
VIII.1940: 1×76, •×12,7pl (kilka).
Uwagi: 28.II.1914 r. zamówiony przez duńskiego armatora Det Forenede Dampskibs Selskabs dla Russian North-West Steamship Co. Ltd, ukończony 29.II.1915 r. jako „Smolensk”, z powodu wybuchu I wojny światowej nie odebrany przez armatora. Do 12.V.1916 r. stał „na sznurku” w stoczni, kiedy to został przejęty przez Thomas Wilson, Sons & Co (mierzył wówczas 2487 BRT i osiągał prędkość 12 węzłów, miał przyznany Official Number: 137507), w listopadzie tego roku stał się własnością firmy Ellerman’s Wilson Line, formalnie odkupiony od DFDS dopiero w 1920 roku. W czasie Wielkiej Wojny prawdopodobnie był wykorzystywany jako transportowiec wojska. Po zakończeniu I wojny światowej statek rozpoczął służbę na linii porty bałtyckie (Gdańsk, Ryga, Kłajpeda) - Hull/Londyn, przewożąc głównie emigrantów. 24.XI.1928 r. stał się własnością „Polbrytu” stanowiąc udział Ellerman’s Wilson Line Ltd z Hull w nowym towarzystwie żeglugowym. Z powodu srogiej zimy, przejęty dopiero w 4.IV.1929 r. zmienił wówczas nazwę i banderę. Pływał początkowo z Gdańska, od przełomu 1930/1931 r. z Gdyni do Hull i wyjątkowo do Londynu. Od 1932 r. odstawiana na częste postoje w porcie gdyńskim, pozostawała w rezerwie. W okresie lato-jesień 1934 r. wyczarterowany PTTO i użytkowany w charakterze wycieczkowca. W okresie od jesieni 1934 r. do wiosny 1935 r. podano go modernizacji oraz przebudowie i od kwietnia 1935 r. wszedł do eksploatacji na linii emigrancyjno-pasażerskiej Gdynia – Hawr, zachodząc także w miarę potrzeby do Dunkierki, Cherbourga, Londynu, Dover i Antwerpii. 26.XII.1938 r. zderzył się w Kanale Kilońskim z niemieckim statkiem „Christian Russ”. Przez prawie cały czas swojej wojennej służby pływał na M. Śródziemnym. 7-13.IX.1939 r. załadowała sprzęt wojskowy dla walczącej Ojczyzny z przeznaczeniem do rumuńskiego portu w Gałaczu, po czym w konwoju dotarła 17.IX.1939 r. do Brestu i sprzęt wojskowy wyładowano. Po czym wyruszyła do Bizerty, gdzie poddano ją przebudowie. Od listopada 1939 r. do czerwca 1940 r. przewoził polskich żołnierzy i uchodźców z portów bałkańskich (Pireus i Split) do Francji (Marsylia), a następnie do Libanu (Bejrut), a później do Syrii (Aleppo). Po kapitulacji Francji, 20.VI.1940 r. internowany w Bejrucie uciekł w nocy z 20/21 VI. do Hajfy. Na przełomie VII/VIII.1940 r. przebudowany w Port Saidzie na transportowiec wojska i otrzymał wówczas uzbrojenie. Następnie w okresie VIII.1940-I.1941 r. transportował polskich uchodźców z tureckiego portu Mersin do Hajfy. W I. kw. 1941 r. przewoził posiłki do zdobytego Tobruku, wiosną 1941 r. transportował wojska brytyjskie do Grecji i na Kretę, a później brał udział w ich ewakuacji. Od VI.1941 r. przewoził wojsko i zaopatrzenie do oblężonego Tobruku. Był wielokrotnie atakowany z powietrza. W nocy 5/6.XII.1941 r. miał kolizję z brytyjskim niszczycielem „Decoy”. 24.XII.1941 r. jako statek komodorski wyszedł z Aleksandrii do Tobruku na czele małego konwoju. 26.XII.1941 o godz. 14.29 na wysokości Marsa Matruh został storpedowany przez „U 559”. 25 żołnierzy z przewożonych oddziałów oraz 4 ludzi z załogi zostało zabitych na skutek wybuchu. Wojsko i część załogi przeokrętowano na inne jednostki, a ciężko uszkodzony statek został wzięty na hol przez brytyjską korwetę „Peony”. Tego samego dnia o godz. 19.30 „U 559” kolejną torpedą położył kres istnieniu „Warszawy”. Pozostała na statku część załogi zdołała się uratować.
Na podstawie:
1.) Miciński J., Kolicki S.
Pod polska banderą, Wyd. Morskie, Gdańsk 1962.
2.) Miciński J.
Księga Statków Polskich tom 2, POLNORD - Wydawnictwo Oskar, Gdańsk 1997
3.) Koszela W.
Polskie statki pasażerskie, AJ-Press, Gdańsk 2011
4.)
http://www.miramarshipsindex.org.nz

- Źródło: http://www.wrecksite.eu/wreck.aspx?146976
- Smolensk(1).jpg (112 KiB) Przejrzano 14364 razy

- Źródło: Miciński J. "Księga Statków Polskich" tom 2, POLNORD - Wydawnictwo Oskar, Gdańsk 1997
- Warszawa(1).jpg (141.77 KiB) Przejrzano 14364 razy

- Źródło: http://www.shipsnostalgia.com/attachment.php?attachmentid=24890&d=13173242
- Warszawa(2).jpg (89.96 KiB) Przejrzano 14364 razy

- Źródło: Miciński J. "Księga Statków Polskich" tom 2, POLNORD - Wydawnictwo Oskar, Gdańsk 1997
- Warszawa(3).jpg (155.58 KiB) Przejrzano 14364 razy

- http://www.searlecanada.org/sunderland/images/smolensk1.jpg
- Warszawa(4).JPG (51.51 KiB) Przejrzano 14364 razy

- Autor Adam Werka, Źródło: internet
- Warszawa(7).jpg (69.74 KiB) Przejrzano 14363 razy

- Źródło: Pertek j. "Druga mała flota" wyd. IV (popr. i uzup.), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1983
- Warszawa(5).jpg (204.09 KiB) Przejrzano 14364 razy

- Źródło: Pertek j. "Druga mała flota" wyd. IV (popr. i uzup.), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1983
- Warszawa(6).jpg (292.81 KiB) Przejrzano 14364 razy