Francuskie okręty spod żagla i pary (1)

[Krzysztof Gerlach]

Raisonnable – 11.1756; Belliqueux – 08.1756; Sainte Anne – 1756; Celebre – 02.1757; Ajax - 1758; Brillant – 27.09.1757; Fantasque – 10.05.1758; Solitaire (nie Soltaire) – 30.11.1758; Modeste – 12.02.1759; Altier – 22.03.1760; Provence – 29.04.1763; Union –11.1763; Vengeur – 25.10.1756 (żaglowiec Kompanii Wschodnioindyjskiej, w 1765 wprowadzony do służby w marynarce wojennej; co prawda spotkać też można starszą opinię, że jednostki z 1756 i 1765 to dwa różne okręty); Actionnaire – 22.12.1767 (data, którą Pan ma, to data wprowadzenia do królewskiej służby żaglowca Kompanii Wschodnioindyjskiej); Indien – 30.07.1768 (jak wyżej); Mars – 17.08.1769 (jak wyżej); Marechal de Broglie – 14.01.1774; Brillant – 09.1774; Solitaire (nie Soltaire) – 22.10.1774; Reflechi – 25.11.1776; Sphinx – 9.12.1776; Bordelais – 26.04.1763; Ferme – 10.10.1763; Flamand – 11.05.1765; Utile – 11.08.1764. Ostatnie cztery należały do typu Bordelais.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie poproszę o podanie dat wodowań: Dauphine, Toulouse(1703), Achille, Hercule(1705), Toulouse(1715), Eclatant(1721), Elisabeth, Solide(oba 1722), Ardent, Saint Louis(oba 1723), Achille, Aimable(oba 1725), Leopard(1727), Triton(1728). Mam też pytanie odnośnie okrętu 62/60 działowego Orignal, był on budowany w Quebec i został zniszczony podczas wodowania 1750.09.02. Czy może Pan podać przyczyny utraty tego okrętu? Dziękuję za poprzednie dane. Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Przyczyny utraty okrętu Orignal podczas wodowania wyjaśniłem w poście z 25.10. godz.17.47
Krzysztof Gerlach

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie za przeoczenie przepraszam. Mam tylko pytanie czy do tego przyczynił się materiał z jakiego był budowany czy też jakaś wada konstrukcyjna, lub jedno i drugie. Jestem ciekaw czy okręty budowane według tych planów w stoczniach francuskich by się sprawdziły w służbie. Janusz

[Krzysztof Gerlach]

Orignal – trudno dziś o pełną i precyzyjną analizę, skoro nie dokonano jej w 1750. Oficjalna przyczyna to „złe i niewysezonowane drewno”. Trzeba jednak pamiętać, że były to schyłkowe lata panowania Francji w Kanadzie, kiedy Nowa Francja była do immentu przeżarta korupcją i złodziejstwem oficjalnych urzędników na najwyższych stanowiskach. Kto wie, z czego tak naprawdę były gwoździe łączące poszczególne części okrętu, jeśli żelazne można było sprzedać na rynku i napełnić własną kieszeń. Czy żaglowce z Quebeku zadowoliłyby francuską marynarkę, gdyby były trwałe? Wspomniałem o utyskiwaniach w metropolii na zbyt blisko osadzone i za ciasne furty na okręcie Algonkin (Algonquin). Być może jednak chodziło o wyjątek – próbę zmieszczenia bardzo licznej artylerii na małym kadłubie. Stocznia w Quebeku nie mogła budować większych jednostek, zresztą – do czasu przejścia floty Saundersa w 1759 – nie uważano za możliwe przebycia Rzeki Św. Wawrzyńca przez prawdziwie duże liniowce.
Daty wodowań: Dauphine – 26.08.1703 (to fregata); Toulouse – 1703; Achille – 23.02.1705; Hercule – 22.06.1705; Toulouse – 1714; Eclatant – 1.04.1721; Elisabeth – 11.1722; Solide – 14.11.1722; Ardent – 1723; Saint Louis - 01.1723; Achille – nie było takiego; Aimable – 08.1725; Leopard – 29.11.1727; Triton – 11.04.1728.
Krzysztof Gerlach

[Nowak Krzysztof]

Witam, bardzo dziękuję za poprzednie dane. Mam pytanie o kolejne transportowce francuskie, zbudowane w latach 1856-1857 (ADOUR, ARIEGE, MAYENNE), czy można prosić o ich dane. Jaki miały takielunek, czy pełnorejowy czy inny. Również prosiłbym o opisanie danych, konstruktora i losów okrętów liniowych TERRIBLE i MAJESTUEUX z 1780 roku. Ten drugi był chyba dwukrotnie przezbrajany.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

[Krzysztof Gerlach]

Żelazne transportowce śrubowe:
Adour – stocznia Forges et Chantiers de la Mediterranee w La Seyne-sur-Mer; zaczęty 21.06.1855, zwodowany 31.05.1856. Tonaż 900 ton, wyporność 2200 ton, długość około 70 m, silnik o mocy 120 lub 180 koni nominalnych i 700 koni indykowanych, 2-4 dział.
Ariege – ta sama stocznia, zaczęty w lipcu lub 01.09.1855, zwodowany 31.07.1856. Tonaż 900 ton, wyporność 2200 ton, wymiary 71,80 lub 72,31 x 10,25 x 9,70 m, zanurzenie 5,05 m, silnik o mocy 180 koni nominalnych i 700 koni indykowanych, 2-4 dział. Załoga: 117 ludzi.
Mayenne – rozpoczęty w Nantes 01.06.1856, zwodowany 17.09.1857. Tonaż 900 ton, wyporność 2200 ton, długość 72,90 m, szerokość 10,44 m, zanurzenie 4,30 m, silnik o mocy 440 koni, z Indret, 2 działa, 117 ludzi.
Przynajmniej ten ostatni miał takielunek pełnorejowy. Jego uproszczony planik (a właściwie siostrzanego Sevre) jest na stronie http://epaves.grizzly.free.fr/Epaves/Po ... 591502.htm
(tym razem kończąc zdanie, wbrew zasadom interpunkcji nie daję kropki, żeby znowu ktoś nie narzekał, że mu się „nie otwiera”).

Dwa 110-działowce typu Terrible. Tonaż 2500 ton, wyporność 4700 ton, wymiary: długość między pionami 60,77 m, szerokość 16,25 m, głębokość 8,12 m. Projektant J.M.B. Coulomb. Tak jak opisywany już przeze mnie Invincible, początkowo nie miały pokładu dziobowego, a na rufowym nie było artylerii.
Terrible - zwodowany w Tulonie 27.01.1780. Wycofany ze służby w 1802, rozebrany w 1804. Uzbrojenie początkowe: 30 x 36-f, 32 x 24-f, 32 x 12-f, czyli w sumie tylko 94 działa; potem podniesione do 110 przez wstawienie 16 armat 8-funtowychna otwarte pokłady.
Majestueux - zwodowany w Tulonie 17.11.1780. W 1797 przemianowany na Republicain. Wycofany ze służby w 1807 lub 1808. Uzbrojenie początkowe: 30 x 48-f, 32 x 24-f, 32 x 12-f, czyli w sumie tylko 94 działa. Potem (1783) artylerię środkowej baterii zmieniono na 6 dział 36-f i 26 dział 24-f, górnej baterii na 30 dział 12-f i 2 działa 18-f, a na otwarte pokłady wstawiono 16 dział 8-funtowych, co podniosło łączną liczbę armat do 110.
Krzysztof Gerlach

[AvM]

Żelazne transportowce śrubowe:

Adour – stocznia Forges et Chantiers de la Mediterranee w La Seyne-sur-Mer; zaczęty 21.06.1855, zwodowany 31.05.1856. Tonaż 900 ton, wyporność 2200 ton, długość około 70 m, silnik o mocy 120 lub 180 koni nominalnych i 700 koni indykowanych, 2-4 dział.

Ariege – ta sama stocznia, zaczęty w lipcu lub 01.09.1855, zwodowany 31.07.1856. Tonaż 900 ton, wyporność 2200 ton, wymiary 71,80 lub 72,31 x 10,25 x 9,70 m, zanurzenie 5,05 m, silnik o mocy 180 koni nominalnych i 700 koni indykowanych, 2-4 dział. Załoga: 117 ludzi.

Mayenne – rozpoczęty w Nantes 01.06.1856, zwodowany 17.09.1857. Tonaż 900 ton, wyporność 2200 ton, długość 72,90 m, szerokość 10,44 m, zanurzenie 4,30 m, silnik o mocy 440 koni, z Indret, 2 działa, 117 ludzi.

ADOUR mam 120 nKM -4 dziala Maszyny FCM, Marseilles Zaczety lipiec 1855
lista oficjalna floty z 1859 r.
Spis stoczni podaje moc 250 KM 1500ton

ARIEGE mam 120 nKM -4 dziala Maszyny FCM, Marseilles Zaczety lipiec 1855
lista oficjalna floty z 1859 r.
Spis stoczni podaje moc 250 KM 1500ton

MAYENNE 120 kióni nomiinalnych lista oficjalna floty z 1859 r.
W Nantes nie bylo panstwowego Arsenalu, okret musial byc zbudowany w stoczni prywatnej najprawdopodobniej Gouin (c1840-1875), ktora nie miala wlasnej produkcji maszyn (stad Indret). lub Jollet et Babin (pozniej Loire)-
http://classes.belem44.free.fr/guemene/ ... 20Fouch%E9

AvM

[Krzysztof Gerlach]

AvM napisał:
„MAYENNE
W Nantes okret musial byc zbudowany w stoczni prywatnej najprawdopodobniej Gouin (c1840-1875), ktora nie miala wlasnej produkcji maszyn (stad Indret), lub Jollet et Babin (pozniej Loire).”

Sprawa była nieco bardziej skomplikowana. Bliźniacze okręty Sevre i Mayenne zamówiono w stoczni Guibert (Guibert Fils Aine), tam też sporządzono ich plany konstrukcyjne (które zachowały się do dziś wraz z nazwą stoczni) i rozpoczęto budowę. Jednak na wodę oba transportowce spłynęły dopiero w 1857, a tymczasem w 1856 stocznia Guibert została przejęta przez spółkę Societe Gouin et Cie.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[AvM]

Przelozenie 120 nominalnych i 700 indykowanych dla tego okresu wydaje mi sie zbyt duze-
Lista FCM podaje moc indykowana 250 Km ktora wydaje mi sie wlasciwa ?

AvMindykowanych

[Krzysztof Gerlach]

700 koni indykowanych do 120 nominalnych to faktycznie nieco za dużo (przelicznik 5,833). Jednak spotyka się też informacje – jak pisałem – że silniki tych okrętów miały moc nominalną 180 koni. Wówczas przelicznik 700/180 wypada 3,889, co jest wartością całkowicie realną. Na pięciu śrubowych brytyjskich blockshipach z lat 1850-tych grupy Cornwallis przelicznik ten wynosił od 2,500 do 3,935 (przy 200 koniach nominalnych), na śrubowej fregacie Fox z 1856 (200 koni nominalnych) wynosił 3,705, na śrubowych slupach Fawn i Alert z 1856 (100 koni nominalnych) odpowiednio 4,34 i 3,83, a nie są to bynajmniej jakieś ekstremalne, jednostkowe przykłady.
Druga rzecz, że inżynierowie brytyjscy zawsze sceptycznie patrzyli na moce indykowane podawane oficjalnie przez Francuzów (np. te dotyczące słynnego liniowca Napoleon), ponieważ potem, kiedy francuskie jednostki pływały obok brytyjskich, jakoś ich ogromne nadwyżki mocy w żaden sposób nie chciały się przełożyć na parametry ruchu. Ale to już zupełnie inna historia.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[AvM]

Problem warty glebszej analizy.
Mam prace doktorska S.S.Robertsa na temat wprowadzenia pary we flocie francuskiej i kilkanascie artykulow z "The Artizan" . Przejze to przy okazji.

AvM

[Nowak Krzysztof]

Witam, bardzo dziękuję za poprzednie odpowiedzi i wyjaśnienia.
Chciałbym zapytać o francuskie transportowce koni typu Ardeche (1861-1863). Na stronie http://dossiersmarine.free.fr/fs_t_T3.html napisano, że miały 2 maszyny parowe, czy to prawda i jakie miały pędniki. Na tej samej stronie są dwie takie same fotografie opisane jako ARDECHE i potem jako CALVADOS, czy dałoby się ustalić, który opis jest właściwy.
Jednocześnie prosiłbym o opis konstrukcji i losów francuskich okrętów liniowych z 1752 roku, HEROS i PALMIER.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

[Janusz Kluska]

Panie Krzysztofie poproszę o podanie uzbrojenia planowanego i faktycznego następujących okrętów: Bretagne(1855.02.17), Eylau(1856.05.15), Alexandre(1857.03.27), Castiglione(1860.07.04), Massena(1860.03.15) i typów Austerlitz, Bayard, Duquesne i Napoleon.
Co do Prince Jerome(1853.12.02) poproszę o więcej danych. Pozdrawiam Janusz.

[Krzysztof Gerlach]

Śrubowe transportowce koni typu Ardeche (zwanego też typem Drome) oraz typu Calvados zostawię innym, bowiem gdybym zajął się nimi, padnie pytanie o typ Aveyron itd., i szybko wykroczymy poza moje bazy danych dotyczących jednostek tej kategorii.

Dwa liniowce 74-działowe typu Palmier: zbudowane w Breście, projektant Joseph Veronique Charles Chapelle, tonaż około 1500 ton, wymiary 53,19 x 14,0 x 6,66 m. Uzbrojenie: 28 x 36-f, 30 x 18-f, 16 x 8-f. Heros zwodowany 1.09.1752, Palmier zwodowany 21.07.1752.
Heros 20.11.1759 wchodził w skład eskadry marszałka Coflansa i uczestniczył w bitwie w zatoce z eskadrą adm. Hawke’a – jak inne okręty francuskie próbował uciec, ale osiadł na mieliźnie i został spalony przez Anglików.
Palmier miał znacznie dłuższą historię, jeśli się tak umówić. W 1766 stwierdzono, że jest przegniły w stopniu uniemożliwiającym jakikolwiek normalny remont. Postanowiono więc go całkiem rozebrać i zbudować od nowa wg linii okrętu Conquerant (projektant J. Ollivier); miał teraz wymiary 54,92 x 14,14 x 6,66 m, chociaż nie zmienił uzbrojenia. W praktyce powstał więc zupełnie nowy okręt, stępkę pod którego położono w Breście w maju 1766, a zwodowano w grudniu 1766. Jest kwestią dyskusji filozoficznej, czy jego dalsza historia powinna być traktowana jako dalszy ciąg losów okrętu z 1752 czy też jako dzieje kolejnego liniowca tej nazwy. Od 1778 uczestniczył w wielu kampaniach, w 1780 remontowany w Hawanie, 24.10.1782 zatonął w sztormie w pobliżu Bermudów.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

[Nowak Krzysztof]

Witam, bardzo dziękuję za informacje.
Panie Krzystofie, co do tego Ardeche, to tylko czy miał dwie maszyny i jaki pędnik, obiecuję że dalej nie będę pytał, jak Pan mi nie powie, to kto?
Co do PALMIER, jeśli go rozebrano całkowicie i odbudowano według innych planów, to dla mnie jest to nowy okręt bez względu na to co sądzą filozofowie.
Jednocześnie uprzejmie proszę o opis konstrukcji i losów okrętu liniowego ETATS DE BOURGOGNE z 1790 roku, zbudowanego w Breście.
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.